Zorg gaat bijna altijd óók over gebouwen, en dus over de vraag wie een gebouw zorggeschikt en toekomstbestendig kan maken. Architect ir. Lolke Wijtsma van VMEZ Architecten: „Het is de kunst als architect en opdrachtgever om samen tot het beste gebouw te komen.”
Met de kennis en ervaring van VMEZ in de zorg – van ziekenhuizen tot woonzorgcomplexen – is de eerste stap naar een goed proces én resultaat gezet. Samenwerken zit VMEZ in de genen, zegt Wijtsma, met zicht op ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten. Het bureau werkte aan een nieuw OK-complex en een drielaags onderwijsgebouw met auditorium in houtbouw. Momenteel werkt VMEZ aan de nieuwe afdeling Acute Zorg. „Naast nieuwbouw gaat het vaak om bestaande gebouwen die mee moeten naar een nieuwe tijd. Niet alleen vanwege verduurzaming, maar vooral omdat de zorg zelf verandert. Woon- en werkbehoeften schuiven, geld speelt mee: investeer je in bestaand vastgoed of kies je voor nieuwbouw? Zulke keuzes raken bewoners, medewerkers en de bedrijfsvoering.”
Brede ervaring in de zorg
Het bureau werkt aan projecten in Friese ziekenhuizen, in de ouderenzorg, jeugdzorg, gehandicaptenzorg en GGZ, en aan huisartsenpraktijken en poliklinieken. Overal groeit de vraag. Door dit gevarieerde werk heeft VMEZ veel kennis opgebouwd. Een mooi praktijkvoorbeeld is woonzorggebouw De Wiken in Drachten. Gebouwen kunnen in de loop der tijd aan uitstraling en gebruiksgemak verliezen. Bij De Wiken waren rommelige hoekjes en onduidelijke routes een punt; bewoners vonden bijvoorbeeld de glazen hekwerken bij de vide beangstigend. Samen met ZuidOostZorg ontwierp VMEZ een nieuw interieur en begeleidde het proces van schets tot oplevering. Het gebouw is nu lichter en overzichtelijker, en de activiteitenruimten zijn door nieuwe doorzichten beter te vinden. Ook voor de buurt kunnen er nu beter activiteiten georganiseerd worden.
Kansen in bestaand vastgoed
VMEZ ziet veel mogelijkheden in bestaande gebouwen. Vaak krijgen we de vraag of wij bestaand vastgoed weer geschikt kunnen maken voor zorgfuncties. Door ervaring met diverse gebouwen weten wij welke ingrepen het meest effectief zijn om gebruiksgemak, uitstraling en functionaliteit te herstellen of verbeteren.
Sparringpartner in een helder proces
Toekomstbestendig ontwerpen roept vragen op:
- Willen bewoners individueel wonen met een gezamenlijke huiskamer, of liever niet?
- Hoe maak je een woonconcept flexibel op lange termijn?
- Wat betekent een kleiner aantal zorgmedewerkers voor de organisatie van een gebouw? En hoe organiseer je de toenemende rol van mantelzorgers?
- Welke rol kan een zorggebouw in de wijk spelen, bijvoorbeeld als ontmoetingsplek of met een openbaar restaurant?
Het helpt als opdrachtgevers een duidelijke visie hebben, maar soms begint dat met een schets die het gesprek op gang brengt. Het draait erom samen het proces te starten en stap voor stap de beste oplossing te vinden. VMEZ is daarin graag sparringpartner: creatief waar nodig, praktisch in keuzes en scherp op wensen, wetgeving, bedrijfsvoering en gevoel. Zo groeit een ontwerp waarin alles samenkomt voor de gebruikers van de zorg — nu en in de toekomst.
Onze werkwijze
Voor Nij Smellinghe ontwierp VMEZ de nieuwe afdeling Acute Zorg. Vanaf het eerste idee zaten we aan tafel en werkten stap voor stap van grove opzet naar technisch maakbaar plan. In gebruikersgroepen deelden we overwegingen en bespraken we werkprocessen. We maakten vlekkenplannen, tekenden ruimten uit en keken hoe onderdelen het beste op elkaar aansloten. Door goed te luisteren groeide het plan naar de beste oplossing. Complexe vraagstukken die tot stuurgroepniveau reikten, brachten we duidelijk in beeld; visualisaties hielpen bij het maken van keuzes. Ook tijdens de technische uitwerking en de bouw bleef het belangrijk om de oorspronkelijke kracht van het ontwerp vast te houden.
Zo zorgen wij ervoor dat gebouwen niet alleen vandaag, maar ook in de toekomst optimaal functioneren voor bewoners en zorgverleners.
