Hoe zorg je dat een dijk ook de volgende vijftig jaar goed beschermt tegen overstromingen? Dit voorjaar begint Waterschap Noorderzijlvest met de versterking van de Lauwersmeerdijk tussen Lauwersoog en de Westpolder. Voor waterschappers Silvia Mosterd en Bert de Wolff en Gérard Porton van Combinatie Waddenkwartier is deze dijk hun dagelijks werk. De dijk wordt niet alleen veiliger, maar is straks ook de duurzaamste van ons land.
Het is winderig op de 52 jaar oude Lauwersmeerdijk. De Wolff wijst van de teen naar de kruin: „De hele dijk is toe aan vervanging. Er zijn tegenwoordig strengere normen en we verhogen de dijk in verband met de zeespiegelstijging. Zo kan hij er ook de komende 50 jaar weer tegen. We bouwen de dijk opnieuw op. En dat doen we zoveel mogelijk met de materialen die hier nu al liggen. Zetsteen, koperslakblokken, asfalt en klei hergebruiken we volledig. Met moderne technieken en verstevigingsmaterialen zorgen we ervoor dat de dijk hoogwater en een flinke storm aankan.”
Minder Co2-uitstoot
Door het hergebruik is er ook veel minder uitstoot van Co2. De Wolff: „We gebruiken wat er al is en vullen dit aan met klei en zand uit de regio. Dat zorgt voor minder vervoerstromen en dus minder uitstoot. Daarnaast zetten we emissieloos bouwmaterieel in, zonder uitstoot van schadelijke stoffen.”
„We werken straks met zes grote elektrische rupskranen”, vult Porton aan. „Voertuigen en machines die nog niet elektrisch zijn, gebruiken geen gewone diesel maar hernieuwbare en fossielvrije HVO diesel. Dit samen maakt dat we de Co2-uitstoot bij dit dijkproject tot 95% kunnen reduceren.”
De overheid toont hier lef, vindt Mosterd. „Op dit moment moeten grond-, weg- en waterbouwbedrijven hun machines nog ombouwen om ze emissieloos te laten worden. De forse investering die hiervoor nodig is, komt vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma en het waterschap die zo de duurzame transitie stimuleren.”
Samen kansen zien
Volgens Mosterd zijn bedrijven in de omgeving blij dat het waterschap inzet op duurzaamheid. „Onze aanpak van de duurzame dijk geeft ook de ambities van de Duurzame Havencoalitie Lauwersoog een impuls. De haven richt zich bijvoorbeeld op de productie van waterstof en op hergebruik van slib. Initiatieven die ook nuttig zijn voor het waterschap en waaraan wij kunnen bijdragen. Alleen door samen op te trekken, krijgen we echt iets voor elkaar.”
Kunstmatige riffen
Terug naar de dijk. Want ook daar is het mogelijk om naast hergebruik andere duurzame ambities te realiseren. Mosterd: „We willen meer biodiversiteit. Daarom versterken we de overgang tussen het wad en het achterliggende gebied. We maken een visdoorgang in de dijk. Ook breiden we de bestaande kwelders uit. Verder creëren we voor de dijk in de Waddenzee kunstmatige riffen. Zo ontstaat er meer onderwaternatuur: vissen en krabben gebruiken de riffen om zich te verschuilen en schelpdieren en algen hechten zich eraan.”
Ook op de dijk wordt biodiversiteit gestimuleerd. De Wolff: „We hebben getest of het mogelijk is om de dijk niet als geheel te asfalteren, maar bovenop af te dekken met klei en gras. Dat past beter bij een waddenzeedijk. Gelukkig is het gras in combinatie met een stevige kleilaag voldoende sterk. Zo is er meer ruimte voor schapen. En waar mogelijk zaaien we de dijk in met een kruidenrijk grasmengsel dat ook vogels en insecten aantrekt.”
Aanjager van natuur
Deze koppelprojecten, zoals ze bij het waterschap worden genoemd, zijn mooi meegenomen. Mosterd: ‘’We denken hier tegenwoordig veel beter over na. De vernieuwde dijk beschermt ons straks niet alleen tegen overstromingen, maar heeft ook een functie als aanjager van natuur.”
Lauwersmeerdijk: gereed in 2026
Meer weten over de dijkversterking en de planning?
http://www.noorderzijlvest.nl/lauwersmeerdijk
Waterschapsverkiezingen: jouw stem telt
Op 15 maart zijn de verkiezingen voor Provinciale Staten en voor de Waterschappen. Water speelt een enorm belangrijke rol in Nederland. En jij kunt meebeslissen over hoe we daar in ons gebied mee omgaan. Op www.noorderzijlvest.nl/verkiezingen vind je alles over de waterschapsverkiezingen 2023.
Kies voor waterwerk
Heb jij interesse in de wereld van water? Kom bij ons werken. Kijk op www.noorderzijlvest.nl/werken-bij-ons voor vacatures en de mogelijkheden voor tijdelijke opdrachten, stages en afstudeerprojecten.