Hoe kun je nieuwe medicijnen sneller én slimmer testen, zonder dat de veiligheid of kwaliteit in het geding komt? Die vraag vormde voor ICON de aanleiding om in 2022 een nieuwe onderzoeksunit op te zetten in samenwerking met het UMCG. Het doel: geneesmiddelenonderzoek doen bij patiënten en complexe handelingen kunnen uitvoeren in een veilige omgeving – iets wat in vroege fases van geneesmiddelenonderzoek steeds belangrijker wordt.
De vroege fase van medicijnontwikkeling – waarin vooral de veiligheid en dosering van een nieuw geneesmiddel worden onderzocht – is van oudsher het specialisme van ICON in Nederland. Maar deze fase krijgt een steeds complexer karakter. Vanuit de farmaceutische industrie groeit de wens om al in een zo vroeg mogelijk ontwikkelstadium niet alleen de veiligheid te toetsen, maar ook eerste signalen van werkzaamheid bij patiënten te verzamelen. Dat vraagt om een andere manier van denken en werken.
“Daarop inspelen vraagt om snelheid, medische expertise, flexibiliteit en lef,” vertelt Emma Meijer, directeur Clinical Operations. “We combineren steeds vaker meerdere doelen binnen één onderzoek. Denk aan doseringsonderzoek bij gezonde deelnemers, gecombineerd met een kleine patiëntengroep waarin we alvast kijken of het middel ook daadwerkelijk het gewenste effect heeft. Hierbij is het belangrijk dat we snel kunnen schakelen tussen disciplines en protocollen op maat kunnen ontwikkelen. Dit is geen standaardwerk – het is elke keer een puzzel. En dat maakt het juist interessant.”
Slimme combinaties, snellere inzichten
De unieke combinatie van technologische faciliteiten, 40 jaar opgebouwde kennis, medische expertise en toegang tot diverse patiëntengroepen – allemaal onder één dak – is wat ICON onderscheidt van andere medicijnonderzoekers. “De combinatie van zorg en onderzoek in één omgeving maakt het mogelijk om patiënten op een veilige én efficiënte manier in te sluiten in vroege fase onderzoek” zegt Paula Kopschina Feltes. Met haar brede achtergrond als nucleair wetenschapper en tevens apotheker maakt zij deel uit van het inrichtingsteam van de unit. Ze draagt de treffende functietitel ‘Solutions Architect’.
“We denken in oplossingen, altijd out of the box. In een van onze onderzoeken moesten we bijvoorbeeld ruim 240 MRI-scans uitvoeren bij zestig deelnemers. Normaal zou je daar maanden voor nodig hebben, maar in overleg met het UMCG konden wij de scanners ‘s avonds en in het weekend gebruiken – juist op momenten dat ze anders ongebruikt zouden blijven. Dat gaf ons niet alleen snelheid, maar leverde ook waardevolle data en tijdswinst op – voor ons, voor het ziekenhuis én voor de patiënt.” De innovatieve samenwerking gaat veel verder. Zelfs gezamenlijk Europese subsidie aanvragen blijkt succesvol, mede omdat beide partijen hun expertise bundelen om de zorg voor patiënten te verbeteren.
Innovatief onderzoek met impact
Door al in een vroeg stadium ook patiëntenonderzoek op te nemen, kan ICON veel sneller bepalen of een nieuw middel kans van slagen heeft. Dat betekent ook: sneller stoppen als iets niet werkt. Voor medicijnontwikkelaars is dat cruciaal: het verlaagt risico’s en versnelt innovatie. En als het wél werkt? Dan maakt ICON het verschil. Onderzoek kan zowel nieuwe diagnostische methoden opleveren als behandelingen verbeteren. Dit sluit perfect aan bij de jarenlange ervaring én de flexibele, creatieve mindset die ICON al in onderzoek met gezonde deelnemers heeft opgebouwd.
De drive zit diep
Voor veel medewerkers bij ICON is die maatschappelijke bijdrage een belangrijke motivatie. “We hebben natuurlijk een commerciële opdracht, maar we doen dit vooral omdat we het vak inhoudelijk interessant vinden,” zegt Kopschina Feltes. “Mensen hier houden van wetenschap, puzzels oplossen, uitdagingen, van betekenis zijn.”
Of, zoals Emma Meijer het samenvat: “We vernieuwen niet om het vernieuwen. We vernieuwen omdat het beter is voor de patiënt.”
