Bewonersbegeleiding en procesondersteuners, verbinders tussen technische processen in de bouw en de menselijke buitenwereld. Bruggen slaan tussen uitersten. Bijdragen aan efficiency, tempo, minder faalkosten in de bouw en aan begrip bij mensen. Schakels in de bouwwereld. Helena Spits van Bouwzorg Fryslân: „Iedereen past in de bouw, ik leid ze graag op.”
De groei van de afgelopen jaren maakte een groter onderkomen noodzakelijk. Bouwzorg Fryslân is verhuisd van de Lange Marktstraat naar de Ee- buurt in Leeuwarden. „Een heerlijke lichte plek en eindelijk alle ruimte”, zegt een glimlachende Helena Spits, oprichter en directeur. „We zijn nu met z’n twaalven en meestal op locatie, maar een deel van de tijd hier om te leren, op te leiden, workshops te geven en te volgen. Niet alleen voor onszelf. Hier hebben we ook de ruimte om bouwers te helpen de bouwbegeleiding in het noorden te professionaliseren.”
Besef en begrip besparen kosten
Het is hard gegaan met haar bedrijf, erkent ze. Wat zes jaar geleden begon met renovatie en verduurzaming in de social huur voor WoonFriesland en daarna een opgave in de sloop- nieuwbouw in het aardbevingsgebied voor Heijmans in het aardbevingsgebied, is daarna in een stroomversnelling gekomen. „Die mensen daar hadden geen keus: ze moesten hun huis uit, dus moet je ze respecteren en ze meenemen in wat dat proces voor hen betekent. Wij overbruggen de kloof tussen de mensen en processen in de bouw. Met wat wij doen, kunnen we vakmensen in de bouw meer besef bijbrengen over wat dat bouwproces betekent voor bewoners, en kunnen we bewoners het proces uitleggen. Voor de bouwer is dat huis een bouwplaats, voor de mens die er woont is het thuis, het is een samenspel van beleving en emotie.” Spits leerde het vak van bewonersbegeleiding in de praktijk. Na de eerste klus volgde een sloop- nieuwbouwproject voor Van Wijnen in Appingedam. En nu werken mensen van Bouwzorg Fryslân onder andere aan het programma Duurzaam Herstel van IMG in de provincie Groningen en verduurzamingsprojecten projecten voor corporaties in Noord-Nederland.
De behoefte aan bewonersbegeleiding is groot, ook al wordt dat in het midden en zuiden van het land al veel langer erkend dan in het noorden. „Ik vind dat jammer, want het is een gemiste kans op een efficienter en beter uitgevoerd bouwproces, op minder faalkosten, op beter resultaat in kortere tijd. Ik ben bouwkundige, de bouw zit in m’n hart, ik voel en snap de trots die bouwers hebben om iets te willen maken. Bouwbegeleiding in een bouwproces bespaart kosten en versnelt het proces. Vaak wordt het pas later geregeld. Laten we voor ogen houden, dat bouwen een middel is, en geen doel op zich.”
„Tegelijk ervaren wij aan alle kanten ook de druk op de uitvoering in de bouw. Dat is waar onze kracht ligt: we ontzorgen aan de bouwkant omdat we houden van de bouw en begrijpen wat er gebeurt en moet gebeuren.” Met dezelfde mensen in de bouw vlotter werken Helena Spits groeit op in de Leeuwader Transvaalwijk, toen een divers samengestelde buurt, die als eerste wijk in Nederland in aanmerking kwam voor stadsherstel. „Ik vond het heel normaal dat er veel verschillende kinderen op school zaten, ik leerde daartussen te bewegen. Het sociale zit er in, leren van elkaar, elkaar willen begrijpen.” Met die instelling gaat ze studeren en werkt jaren als bouwkundige. „Het maakt dat ik beide werelden begrijp. Het menselijke, de factoren die een rol spelen in gevoelens, emotie. Je huis moeten verlaten omdat een ander dat bepaalt, een gevoel dat techneuten en planners vaak niet begrijpen omdat ze vakmatig en procesmatig in planning en uitvoering zitten. Mensen raken daardoor ontheemd en hoe meer mensen in een situatie zitten waarin dingen samenkomen, hoe minder benaderbaar ze zijn. De kern van wat ze missen, kijk naar de problematiek ‘aardbevingsgebied’ is het persoonlijke contact. Dat is wat wij begrijpen en van waaruit we handelen. Onze eerste stelregel naar mensen is eerlijk zijn, waarbij transparantie bij informatie vanuit de bouwkolom essentieel is. Geef ons de juiste informatie en wij kunnen het vertalen. Mensen meenemen is de ene kant van wat we doen, de andere kant is het vlottrekken van zaken in de bouw, ontzorgen. We kunnen processen optimaliseren, en dus kun je met dezelfde mensen in de bouw meer doen, vlotter werken.”
Kritisch blijven kijken, processen ondersteunen „De mensen die hier werken, de meeste trouwens vrouwen, hebben op de een of andere manier affiniteit met de bouw. Ze hebben ergens een functie in het klantcontact gehad en stap gezet om vanuit een vertrouwde omgeving iets anders te gaan doen door de overstap naar de bouw te maken. De eerste stap daarna voor iedereen die binnenkomt bij Bouwzorg Fryslân, is leren: Basis Bouwkunde. Verder krijgen ze alle ruimte om zich te ontwikkelen, ik sta achter ze en begeleid ze. De eerste tijd trekken nieuwe mensen met een ervaren collega op in een project, daarna zet ik ze snel op eigen benen. Meters maken in het vak, is de beste leerweg. Als ik zie wat hun betekenis is naar mensen en processen, maakt me dat trots en blij. Het werkt! Onze mensen zijn veel op locatie aan de slag. Daarom ben ik blij dat we hier alle ruimte hebben om elkaar te treffen. Om te sparren, om kennis over te dragen op ieder gebied dat nodig is, van AI tot en met omgaan met agressie.”
Bouwbegeleiding met een plus, noemt Helena Spits het werk van Bouwzorg Fryslân. „De zelfstandige, onafhankelijke rol die we hebben, maakt dat we kritisch kunnen blijven kijken naar wat er beter kan. Duidelijk zijn vanuit een integere houding, bewoners begeleiden en bouwprocessen ondersteunen voor bouwers en corporaties.”
