Een plek van respect, verbinding, persoonlijke ontwikkeling en gelijkwaardigheid. Dat is waar de nieuwbouw van het woonhuis de Platanus van de woon- en werkgemeenschap OlmenEs uit Appelscha voor staat. Op OlmenEs kunnen volwassenen met een verstandelijke beperking in principe hun hele leven blijven wonen en werken. Het gebouw komt op de plek waar OlmenEs 29 jaar geleden met woonhuis de Es de deuren opende.
OlmenEs is gelegen op het terrein van het voormalige uit 1922 stammende tbc-sanatorium in de bossen van Appelscha. De plannen voor de nieuwbouw waren er al voor de coronatijd, maar de bouw werd door verschillende factoren uitgesteld. Het woonhuis is voor 10 volwassenen die zeer intensieve begeleiding nodig hebben. Daarnaast wordt er een werkgebouw gerealiseerd, dat als naam Ilex krijgt. De namen van de gebouwen zijn gekozen door de bewonersraad en de gebruikers uit de voorstellen die medewerkers, bewoners en verwanten hadden ingediend. Platanus, de Latijnse naam voor plataan, is gekozen ‘vanwege de omhulling die het gebouw geeft: ‘beschut, vaak centrale ontmoetingsplek en maakt kalm’. De naam van het werkgebouw Ilex, de Latijnse naam voor hulst, staat voor ‘krachtig en beschermend, maar ook teder en verzorgend’.
In de Platanus komen twee groepen voor vier bewoners en twee appartementen. Daarnaast wordt een open binnentuin gerealiseerd.
Nauw betrokken bij de nieuwbouw zijn clusterhoofd Lammie Winters en gedragsdeskundige Linda Daniëls van De Wingerd. Die bewoners verhuizen straks. De Wingerd is het karakteristieke gebouw dat oorspronkelijk toebehoorde aan de geneesheerdirecteur van het sanatorium en dat in 2007/2008 werd verbouwd tot onderkomen voor een van de eerste zeer intensieve begeleidingsgroepen van OlmenEs. „De Wingerd staat aan de rand van OlmenEs. De bewoners kunnen daar waar het mogelijk is aansluiten bij de gemeenschap, maar kunnen ook de rust van hun eigen omgeving opzoeken. Dat is straks ook het geval”, zegt gedragsdeskundige Linda Daniëls over de Platanus. De Wingerd zelf krijgt een herbestemming. Hoe die eruit komt te zien, is nog niet bekend.
In het derde kwartaal van dit jaar begint de werving voor het nieuw samen te stellen team voor de Platanus. Dat moet een goede mix opleveren tussen nieuwe teamleden en bestaande medewerkers die er gaan werken. „We willen het team uitgebreid de tijd geven zich goed in te werken en de bewoners te leren kennen, zodat de overgang naar de nieuwbouw makkelijker wordt.”
Intern mobiliteitsplan
De nieuwbouw van de Platanus en Ilex wordt verricht door bouwbedrijf Stoffers uit Appelscha die afgelopen jaren ook renovatiewerkzaamheden uitvoerde aan woonhuizen op het terrein van OlmenEs. De bouw begon in februari van dit jaar en moet in april 2024 klaar zijn. De nieuwbouw biedt 4 extra plekken voor bewoners met een zeer intensieve begeleidingsvraag.
„We merken dat er binnen OlmenEs, net als in de rest van Nederland, meer behoefte is aan plekken voor complexe zorgvragen. Het is een kans om de betreffende doelgroep die al op OlmenEs woont op een beter passende plaats te laten wonen. Daarmee samenhangend geeft het ook ruimte om voor andere bewoners met een veranderde zorgvraag een plek te bieden die aansluit bij hun ontwikkeling en ondersteuningsbehoefte. Zie het maar als een soort intern mobiliteitsplan”, zegt clusterhoofd Lammie Winters. De voorbereidingen van de verhuizingen en het werven van nieuwe collega’s zal starten vanaf oktober 2023.
In natuur opgaan
In samenspraak met architectenbureau FSBK uit Assen hebben verwanten, begeleiders en andere betrokkenen van OlmenEs een gebouw ontwikkeld, waarin de waarden van OlmenEs en het karakteristieke van de huidige Wingerd terug te vinden zijn. Zo gaat het onderkomen niet alleen op in de natuur, maar is er ook veel lichtinval door het vele glas dat wordt geplaatst en wordt gebruik gemaakt van natuurlijke en duurzame materialen. „De visie van OlmenEs komt daardoor in de nieuwe gebouwen goed naar voren”, aldus Daniëls.
Grondsteenspreuk
Hoe de opening van de Platanus en de Ilex vorm wordt gegeven, weten Winters en Daniëls nog niet. Wel is in elk geval duidelijk dat iedereen die het nieuwe gebouw betreedt over de grondsteenspreuk van OlmenEs heenloopt. Die spreuk is op perkament geschreven en verpakt in een koperen buis geplaatst in de fundering en is voor het blote oog niet zichtbaar. De spreuk komt samengevat neer op: elkaar helpen ontwikkelen, helen, groeien, het zoeken van het goede in de mens, kracht tot genezing en de kracht van liefde. „Daarmee willen we symbolisch een boodschap meegeven aan de toekomstige bewoners van de Platanus en de gebruikers van de Ilex”, aldus Winters en Daniëls.
