Samenwerking is de beste manier om uitdagingen in de agrarische sector het hoofd te bieden, vinden wethouder Jeroen Huizing van gemeente Coevorden en Reind Katerberg, melkveehouder in Diphoorn en voorzitter LTO Noord Coevorden/Emmen-West. Beiden zijn tevreden over de korte lijnen en verwachten veel van de samenwerking.
Het contact tussen boeren en gemeente was al goed, maar recent hebben ze afspraken gemaakt over het structureren van dat contact. Het gesprek stopt niet na een paar ontmoetingen, maar duurt voort zolang boeren en gemeente uitgedaagd worden om duurzaamheidsdoelen te behalen. ,,Er speelt nu zoveel’’, zegt Jeroen Huizing. ,,En de agrarische sector is zo belangrijk voor gemeente Coevorden, dat we samen moeten kijken naar mogelijkheden voor toekomstbestendige landbouw. De sector is zowel economisch als landschappelijk van grote waarde, dus we denken graag mee met de boeren in onze gemeente. Dat betekent dat we elkaar in ieder geval drie of vier keer per jaar spreken, maar elkaar tussendoor ook weten te vinden.’’
Breed gedragen
Reind Katerberg is weliswaar voorzitter van LTO Noord Coevorden/Emmen-West, maar hij benadrukt dat het gesprek met de gemeente niet uitsluitend gevoerd wordt door leden van LTO. ,,Ook niet-leden en leden van bijvoorbeeld DAJK (Drents Agrarisch Jongeren Kontakt, red.) en De Boermarke zijn bij het gesprek betrokken. Dat is belangrijk, omdat we daardoor breed gedragen plannen maken. Niet van bovenaf opgelegd, maar ontwikkeld door de boeren zelf. We hebben ook bewust gezocht naar lokale samenwerking, want hoe hoger je komt, hoe ingewikkelder het wordt. Dicht bij huis vinden we meer begrip.’’
Voor alle agrariërs in de gemeente is een Agrarisch Café gehouden, die begon met een startsessie waar zo’n 130 boeren naartoe kwamen. In kleine groepen is vervolgens in kaart gebracht hoe de agrarische sector in gemeente Coevorden eruit ziet. Katerberg: ,,Niet alleen het aantal bedrijven en hun activiteiten, maar ook wat op die bedrijven speelt, hoe het ervoor staat met eventuele opvolging, welke gebouwen er zijn en of er kwesties spelen ten aanzien van verkaveling. De uitkomsten zijn voorgelegd aan alle betrokkenen om te toetsen of ze herkenbaar waren. Op basis daarvan is, samen met de gemeente, een actieprogramma opgesteld met vier thema’s waar nu gezamenlijk aan wordt gewerkt. Het actieprogramma maakt onderdeel uit van het Omgevingsprogramma Buitengebied van de gemeente Coevorden, waarin ook thema’s als natuur, waterkwaliteit, leefbaarheid en klimaat worden meegenomen.’’
‘De sector wil bewegen, maar heeft de overheid nodig’
Het goede gesprek met de gemeente moet ervoor zorgen dat de agrariërs de mogelijkheden en uitdagingen volledig kennen, zodat geen tijd verspild hoeft te worden aan uitzoekwerk. Tegelijkertijd biedt het de gemeente kansen om in sommige gevallen mogelijkheden te creëren. Katerberg: ,,Zo kan de gemeente meedenken over uitdagingen ten aanzien van het bouwblok, een afgebakend stuk grond waarop gebouwen mogen staan. De huidige welzijnseisen vragen meer oppervlakte per dier, waardoor er meer stalruimte nodig is voor hetzelfde aantal koeien.’’
Meedenken
Jeroen Huizing ziet zeker mogelijkheden om boeren tegemoet te komen, bijvoorbeeld door vergunningsaanvragen vlotter te laten verlopen en in omgevingsplannen rekening te houden met de uitdagingen van de sector. ,,We kunnen boeren tijd en frustratie besparen, door mee te denken. De sector wil graag bewegen, maar heeft de overheid nodig om stappen te zetten. Verder kunnen we bijdragen aan het veranderen van beeldvorming. Het lijkt wel eens alsof landbouw en natuur tegenover elkaar staan, maar boeren zien juist het belang van een gezond evenwicht. Ze hebben een gezonde bodem, schoon water en biodiversiteit nodig. We streven allemaal naar balans in het buitengebied.’’ Katerberg vult aan: ,,Boeren staan altijd in contact met de natuur en genieten daar ook elke dag van.’’
Gewoon beginnen
Er staat geen stip op de horizon en er zijn geen deadlines afgesproken. Dat zou kunnen leiden tot veel gesprekken en weinig actie, maar volgens Huizing en Katerberg is het tegenovergestelde het geval. ,,Juist daardoor beginnen we zo snel mogelijk met stappen die al gezet kunnen worden, zoals het aanplanten van hagen voor meer biodiversiteit. We hebben ook de regeling voor kruidenrijk grasland verruimd. Uit het intensieve contact met de boeren bleek dat er meer boeren gebruik van wilden maken. Zij kunnen nu met een flinke korting kruidenrijke grasmengsels bestellen. Door het gebruik ervan nemen de biodiversiteit en bodemgezondheid toe en de uitstoot van stikstof en CO2 af.’’
