Dag en nacht klaar staan in de thuiszorg. Van huishoudelijke hulp tot gespecialiseerde verpleegkundige: 2.000 collega’s met een zorghart voor mensen thuis. “Dat is wat we doen en waar we voor staan.” Johanna Rinsma en Wim Faber van Thuiszorg Het Friese Land over hun werk en passie, nu en straks.
Het gaat ook in de thuiszorg, net als elders, veel over personele tekorten. En over beperkte middelen. Dat is zo, zeggen ze allebei en daar kun je niet om heen. Het vergt veel om alles op de rit te hebben en houden. Kijk er niet voor weg, maar doe wat je kunt om te zorgen dat de mensen die thuiszorg nodig hebben, het nu en straks kunnen krijgen. ,,Dit is ons werk en daar halen we plezier uit”, vertelt Manager Zorgbeleid en Gespecialiseerde Verpleging Johanna Rinsma. ,,We staan voor ons werk, vanuit een doe-maar-gewoon mentaliteit”, vult directeur Wim Faber aan. Met 2.000 collega’s verdeeld over zeventig teams bieden ze thuiszorg in het midden en noorden van Friesland, inclusief de Waddeneilanden. Van huishoudelijke hulp tot en met gespecialiseerde verpleegzorg. Alles is er op gericht om mensen zo lang mogelijk veilig in hun vertrouwde omgeving te laten wonen. De eigen Zorgcentrale van Thuiszorg Het Friese Land is daarin een belangrijke schakel. ,,Onze Zorgcentrale is 24/7 bereikbaar voor cliënten die gebruik maken van thuiszorg en voor personenalarmering. En de Zorgcentrale biedt ’s nachts en in het weekend een vangnet voor mensen die onverwacht zorg nodig hebben. Het is een wezenlijke schakel in de samenwerking met en naar ziekenhuizen, huisartsen, of wie er op een bepaald moment ook nodig is om snel de juiste zorg te bieden. Je kunt er als cliënt en als zorgprofessional in Friesland altijd op terugvallen”, zegt Wim Faber.
Wat vragen en verlangen we van elkaar?
Voor problemen of uitdagingen in de zorg lopen ze bij Thuiszorg Het Friese Land niet weg. ,,Zo goed mogelijk zorg en welzijn kunnen blijven bieden, betekent continue zoeken naar hoe dat kan. Hoe en waar kun je gebruik maken van digitalisering en technologie; hoe kun je slimmer, efficiënter werken, de zorg concreet beter maken door praktische samenwerking en hoe kun je meer maatwerk leveren. Er speelt veel, bijvoorbeeld vanuit politiek en zorgverzekeraars, maar het is aan ons nuchter en kritisch te kijken naar onze eigen rol naar wat mensen kunnen en mogen verwachten. We zijn in Nederland gewend geraakt dat er altijd en overal een oplossing is, ook in de zorg. Alles lijkt te kunnen. We zullen er aan moeten wennen dat niet alles overal meer kan. En we zullen onszelf vaker de vraag moeten stellen wat wij kunnen doen en wat mensen van ons mogen verwachten”, stelt Johanna Rinsma. ,,We hebben onze focus op de personele capaciteit, maar daarin zijn we niet de enigen”, vult Wim Faber aan. ,,De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we moeten leren terughoudender te zijn in wat we vragen en verlangen van de zorg. We sturen op ‘een andere zorg’. Er zijn in de loop van de komende jaren nu eenmaal steeds minder mensen die steeds meer zorg zullen moeten verlenen. Ik voorzie op een termijn van een jaar of vijf dat we wachtlijsten in de thuiszorg krijgen”, legt Johanna Rinsma uit. ,,Daarom is het aan ons om te blijven werken aan verandering, in de verwachting van onze cliënten en aan de rol en houding van onze professionals. Wat is de wens of zorgbehoefte en hoe kunnen wij daarin faciliteren? En in welke mate kunnen mensen zelf leren sturen op hun eigen zorgondersteuning? Ik denk dat we kritischer moeten zijn in wat we mogen verwachten en wat je zelf kunt doen om zorg te voorkomen of om te kijken wat je zelf kunt doen. Hoe kun je zelf en met anderen, zorgen voor jouw welzijn, zodat dat zo belangrijke stuk misschien minder drukt op ons als zorgprofessionals?”
De juiste zorg door de juiste professional
Kan iedereen die dat wil straks nog thuis blijven wonen zolang hij of zij dat wil? Johanna Rinsma: ,,Ik denk dat dat lastig wordt, hoe zeer ik het iedereen ook gun. We hebben er gewoonweg de mensen niet meer voor, nu de komende decennia de vergrijzing snel toeneemt en het aantal mensen dat zorg nodig heeft, alleen maar toeneemt. We worden ouder, maar we worden vooral eerder ongezonder ouder. Kijk naar de eilanden: het wordt voor ons steeds moeilijker om alle vormen van thuiszorg te verlenen. Wij doen steeds meer met zorgverleners vanaf de vaste wal. En ik denk dat dat een voorbode is, met name voor wat verder weg gelegen kleine kernen en dorpen in Friesland. We kunnen niet alles overal overeind houden.”
,,Juist daarom”, vult Wim Faber aan, ,,is meer concrete samenwerking in de zorg zo belangrijk. Zo hebben wij het afgelopen jaar bijvoorbeeld de krachten gebundeld met Noorderbreedte en Revalidatie Friesland, om ook in de toekomst optimale ouderenzorg in de regio te kunnen blijven bieden. We leren als zorgprofessionals steeds meer van elkaar, we slagen er in om meer en meer gespecialiseerde zorghandelingen thuis te doen, om ziekenhuisopname te voorkomen of zolang mogelijk uit te stellen. In goede samenwerking met specialisten bieden we bijvoorbeeld al chemotherapie thuis. Door meer samenwerking met huisartsen, wijkverpleging en Dokterswacht Friesland leren we steeds beter om efficiënter met mensen en middelen om te gaan”, vervolgt Johanna Rinsma. ,,De juiste zorg door de juiste professional, dat is waar je met elkaar naar streeft. Dat is een belangrijke voorwaarde om ook in de toekomst zoveel mogelijk mensen zo lang mogelijk veilig, gezond en in welzijn thuis te laten wonen.”
