Netwerkorganisatie Greenport Noord heeft de afgelopen jaren tal van verbindingen tot stand gebracht in de Noordelijke tuinbouwsector. Ondernemers, overheden, kennisinstellingen en belangenorganisaties werken daardoor gezamenlijk aan duurzame en vitale tuinbouw in Drenthe, Groningen en Friesland. Ook de publieke opinie en de visies van niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) spelen daarin een rol.
,, De partners van Greenport Noord werken gezamenlijk aan de uitvoering van het Tuinbouwakkoord, waarbij het in praktijk brengen van circulaire tuinbouw de rode draad is’’, zegt voorzitter Inge Bergma-de Vries. Samen met Cees Ruhé, voorzitter van Glastuinbouw Nederland Regio Groningen-Drenthe, nam zij in 2022 het initiatief tot de oprichting van Greenport Noord. ,,Gezamenlijk kunnen we gemakkelijker verbinding maken met de tuinbouwsector in de rest van het land, is er structureel contact met overheden en vinden we antwoorden op gezamenlijke uitdagingen. Het Tuinbouwakkoord behelst overigens niet alleen een klimaatneutrale tuinbouw, maar ook zaken als gezonde voeding, een groene leefomgeving, voldoende en goed opgeleide mensen voor groene banen op alle niveaus en internationalisering door marktontwikkeling en Europese samenwerking. Aandachtsgebieden zijn dan ook arbeid, energie, plantgezondheid en water.’’
Organisatiestructuur
De organisatiestructuur van Greenport Noord is op diverse punten niet gangbaar. Zo is het de enige afdeling van Greenports Nederland die partijen in meerdere provincies verbindt. De andere afdelingen van de landelijke organisatie beperken zich tot één provincie, maar in het Noorden zijn de tuinbouwclusters kleiner dan in andere regio’s, waardoor het verstandig is om gezamenlijk op te trekken. Inge Bergsma-de Vries: ,,Ondernemers in de tuinbouwsector weten elkaar heel goed te vinden als ze elkaar nodig hebben, maar het is goed om structureel met elkaar in contact te blijven zodat het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden hoeft te worden.’’
Geen vergadercultuur
Verder is er bewust gekozen voor holacratie. Volgens Wikipedia neemt dit organisatiemodel afstand van traditioneel top-downmanagement en verdeelt het autoriteit over alle medewerkers in de organisatie. Uitgangspunt is dat een organisatie door de dynamische en transparante structuur in staat is voortdurend bij te sturen. ,,We willen geen vergadercultuur, maar elkaar in verschillende samenstellingen informeren en inspireren’’, zegt de voorzitter. ,,Zo houden we kennissessies over verschillende thema’s, waar elke keer andere partijen bij aansluiten. Alle meningen worden gehoord, ook kritische. Vertegenwoordigers van bijvoorbeeld Natuur- en Milieufederaties zijn van harte welkom. Door met elkaar in gesprek te zijn, merken we steeds opnieuw dat we allemaal hetzelfde doel voor ogen hebben: een groen en gezond Europa. Over de weg er naartoe verschillen de meningen, maar we kunnen leren van elkaars standpunten. We hopen dan ook nog vaker in contact te komen met partijen die kunnen bijdragen aan het gezamenlijke doel. Daaronder vallen ook toeleveranciers van de tuinbouwsector, zoals uitzendbureaus en leveranciers van bijvoorbeeld machines en zaden.’’
,,We hebben allemaal hetzelfde doel voor ogen’’
Verhaal delen
De omgeving is eveneens van groot belang voor Greenport Noord. ,,Via de campagne #MooiGroen delen we ons verhaal. Dat is nodig, omdat het beeld over de tuinbouwsector vaak te zwart-wit is. Zo is biologisch telen prachtig, maar niet de enige manier om duurzaamheidsdoelen te behalen. In de buurt van natuurgebieden kan het de beste oplossing zijn, terwijl het in lege polders verstandig kan zijn om intensief te telen door optimaal gebruik te maken van de grond. Daarmee verkleint een bedrijf de impact per vierkante meter en blijft er meer ruimte over voor natuur. Ook een activistische boodschap over bijvoorbeeld de sierbloementeelt draagt niet bij aan een oplossing. Het vertelt bovendien niet het hele verhaal. Ook de tuinbouwsector wil na 2030 telen zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen en van het gas af, maar daar is een realistisch tijdpad voor nodig. Het zijn vaak grote bedrijven, waar veranderingen niet van vandaag op morgen gerealiseerd zijn omdat ondernemers ook moeten denken aan de continuïteit van hun bedrijven. We delen de vele mooie initiatieven in onze sector met het grote publiek, maar vertellen ons verhaal ook bij activiteiten zoals Kom in de Kas, Kunst in de Kas en Tulpenroutes Drenthe. Daar is veel belangstelling voor.’’
