Verduurzamen van de bouw begint met zoveel mogelijk lokaal produceren in plaats het van honderden kilometers ver te halen. North Panels gaat in Zuidbroek sandwichpanelen voor de bouw produceren. En meteen zo duurzaam mogelijk. Subsidie helpt het hele traject te versnellen. Over kansen en vertrouwen in de regio.
„We zijn al jaren bezig met de voorbereiding van deze nieuwe fabriek, die een investering vergt van zo’n 25 tot 30 miljoen euro. Dankzij deze provinciale subsidie kunnen we versneld aan de slag om deze fabriek te realiseren bouwen zoals we het liefste willen”, zegt Arjan Bakker van North Panels. Bakker is verantwoordelijk voor de aanstaande bouw tot en met de oplevering.
North Panels is een startup die in het Groningse Zuidbroek een state-of-art productiefaciliteit gaat bouwen voor de productie van duurzame PIR-sandwichpanelen voor onder andere de utiliteitsbouw. „De vraag naar die panelen is de afgelopen decennia enorm gegroeid, omdat ze een hoge isolerende waarde hebben voor daken en wanden en een efficiënte utiliteitsbouw mogelijk maken. Het nadeel is dat ze van ver komen: sandwichpanelen komen met name uit België en het andere delen van Nederland, hier in het noorden worden ze niet gemaakt. Hier produceren scheelt enorm veel transport, want sandwichpanelen wegen weinig, maar ze hebben een enorm volume.
Een nieuwe fabriek beginnen, betekent bovendien dat je direct de stap kunt zetten naar verduurzaming, in de bouwfase, in de productie en in het hele productieproces. En dat gaan wij doen in Zuidbroek: op duurzame wijze de groene versie van PIR- sandwichpanelen voor de noordelijke regio omgevingsvriendelijk produceren.”
Een voorloper naar een nieuwe economie
Een voorloper, zo mag North Panels gerust worden genoemd, want die groene sandwichpanelen bestaan nog niet. Als de vergunningen binnen zijn, kan de bouw beginnen en verrijst in Zuidbroek een productiefaciliteit van 270 meter lang. „Aan de ene kant gaan het wordt staal en de vloeibare PIR er in, aan de andere kant rollen complete sandwichpanelen van de band. In een fabriek die voor de omgeving duurzaam is; geen geluid, geen geur, geen trilling. Een 24/7 volcontinue productieproces. We verwachten zo’n honderd nieuwe banen te scheppen en we werken samen met vooral regionale leveranciers. De totale productie in de fabriek wordt per saldo CO2-vrij. Geen gas, maar zonnepanelen, een volledig elektrische productie. De bouwtijd van de nieuwe fabriek neemt zo’n twee jaar in beslag, daarna gaan we testen en we verwachten binnen drie jaar volledig te kunnen produceren.”
De provincie Groningen draagt vanuit het Europese Just Transition Funds € 7,5 miljoen bij aan de nieuwe fabriek en daarnaast nog € 150.000 voor opleiding en omscholing. De klimaattransitie betekent een versnelde afbouw van de gaswinning, waardoor naar schatting 20.000 banen in Noord- Nederland verloren gaan. Het Fonds (JTF) investeert in de ontwikkeling van nieuwe, duurzame productie, processen en ketens en in onderzoek, scholing en innovatie. Gedeputeerde Henk Emmens van Economische Zaken over de bijdrage aan North Panels: „Het mkb is een heel belangrijke doelgroep in verschillende transities. Stoppen met de gaswinning betekent zoeken naar nieuwe economische verdienmodellen voor het noorden. Veel bedrijven en mensen zullen hun toekomst anders moeten invullen. Dat betekent dat we als provincie goed moeten kijken hoe en waar we onze regionale economie kunnen versterken. Investeringen moeten landen waar nieuwe regionale werkgelegenheid wordt geboden, waar geïnvesteerd wordt in duurzame maakindustrie en waar onderzoek wordt gedaan naar nieuwe economische activiteiten, naar scholing en omscholing. We hebben vanuit het JTF tot 2027 330 miljoen beschikbaar om negatieve gevolgen van de klimaattransitie op te vangen en bij te dragen aan het vergroenen van de economie voor een brede welvaart met nieuwe werkgelegenheid.”
“Dat zoveel wordt geïnvesteerd, is hoopvol”
,Het is goed te beseffen, dat je dat geld van zo’n omvangrijk investeringsprogramma alleen kunt wegzetten, als ondernemers, bedrijven en kennisinstellingen ook daadwerkelijk investeren. Dat dat tot nu toe lukt, is een compliment voor de regio. Het is hoopvol. De subsidie aan North Panels is daar een voorbeeld van: het is een nieuwe en duurzame economische activiteit voor de regio waarin meerdere regionale bedrijven samenwerken en het biedt nieuwe werkgelegenheid. Bovendien vergt het enorm veel onderzoek in de voorfase, het onderwijs is in de volle breedte bij deze ontwikkeling betrokken.”
Duurzaam waarde toevoegen
„Subsidies zoals van het JTF, hebben we als provinciaal bestuur geconcludeerd, moeten niet op zichzelf staan. Het krijgt pas meerwaarde als het deel uitmaakt van economisch beleid. In ons nieuwe industriebeleid en onze visie op economische ontwikkeling tot 2035 hebben we dat verankerd. Die visie maakt duidelijk waar we naar toe gaan en schept duidelijkheid aan ondernemers en ontwikkelaars.
Dat betekent ook dat we voor onszelf de lat hoger leggen: bestuurlijk en politiek moeten we echt beter leren samenwerken om transitie mogelijk te maken. Duurzaam waarde toevoegen betekent kritisch kijken hoe je processen kunt versnellen en waar je overheidsgeld in investeert. We moeten alert zijn op signalen, ontwikkeling en mogelijkheden. Transities kosten tijd en we hebben juist geen tijd te verliezen, omdat de ontwikkeling van idee naar uitvoering tijd kost. Je hebt nu valorisatie nodig om over tien jaar een transitie te maken. En er is over en weer vertrouwen nodig, bijvoorbeeld omdat je als overheid ook degene bent die vergunningen verleent. Dat vertrouwen in het systeem van overheden moet beter, daar moeten wij voor zorgen. Ook dat hoort bij beter samenwerken.”
Investeren, zegt Arjan Bakker van North Panels, moet je doen in dat wat perspectief biedt voor de regio. De subsidie van de provincie versnelt dit soort omvangrijke innovaties. In dit geval gaat het over relatief hoge bedragen. Daarnaast zijn er tal van kleinere regelingen, die toegankelijk zijn voor veel mkb-bedrijven, stelt gedeputeerde Henk Emmens. Zo start binnenkort via SNN weer een subsidieregeling voor het mkb met betrekking tot digitalisering en leren. Ook dat hoort bij kansen benutten op weg naar vergroening en een krachtige, duurzame regio.
www.snn.nl/jtfnoordnederland
