Een vleesmaker weet alles van de herkomst, smaak en textuur van vlees. Vion Food Group laat zien dat het ook volledig plantaardige vleesvervangers kan ontwikkelen van Nederlandse eiwitten. Willem Cranenbroek van ME-AT the Alternative in Leeuwarden, onderdeel van Vion Food Group, is trots op het ontwikkelteam en het eerste private label gezonde vleesvervangers met eiwitten van Nederlandse bodem.
„De consumenten die nu de boodschappen doen, zijn in grote lijnen opgevoed met het idee van vlees op tafel. Ze kennen de smaak, bite en textuur van vleesproducten en de bereidingswijzen. Daarom ontwikkelen wij heel bewust verse vleesvervangers die het vlees dat ze gewend zijn vervangen op plantaardige basis. We richten ons op de groeiende groep flexitariërs, maar sluiten vegetariërs en veganisten niet uit.” General Manager Willem Cranenbroek van
ME-AT the Alternative in Leeuwarden is verantwoordelijk voor de productie van nieuwe plantaardige vleesvervangers. Hij is trots en blij. „Vion heeft de strategie om ketens te bouwen. Hier werken we al jaren aan binnen het vlees segment. We noemen dit Building Balanced Chains. We doen dit om de boer in de breedste zin een toekomst en de consument een keuze te geven. Nu hebben we die stap ook gezet voor onze plantaardige keten. Als ik zie welke mooie weg we met onze partners in de landbouw hebben afgelegd de afgelopen jaren en wat onze ontwikkelaars het laatste half jaar hebben bereikt, dan ben ik trots. En ik word heel blij als ik zie waar we nu staan en welke mogelijkheden er komen, want we staan aan het begin van een ontdekkingsreis naar plantaardig eiwit.”
Een paar jaar geleden bouwde Vion Food Group haar slachterij in Leeuwarden volledig om naar plantaardige productie. „Het was het begin van een ontdekkingsreis, zegt Willem Cranenbroek. Inmiddels exporteren we naar 17 Europese landen en nu hebben we de volgende stap gezet met het ontwikkelen van verse vleesvervangers met Nederlands plantaardig eiwit.”
Partners van de veldboon
Het mag gerust een plantaardige prestatie van formaat worden genoemd: de introductie van het eerste private label voor de retail met de eerste echte Nederlandse verse vleesvervangers van Nederlands plantaardig eiwit. De burgers, worstjes en gehakt liggen onder private label nu in het schap: smaakvolle, gezonde verse vleesvervangers. Het klinkt overzichtelijk, maar het vergde een paar jaar om tot dit resultaat te komen. Willem Cranenbroek: „We wilden lekkere vleesvervangers maken, verse producten met lokaal geproduceerd plantaardig eiwit. Vers, niet vooraf gegaard. We weten alles van smaak en textuur van vlees en dat niveau wilden we bereiken. De eerste hobbel bleek het juiste plantaardige eiwit. We wilden voor deze nieuwe generatie vleesvervangers geen soja uit het buitenland, maar een volwaardig Nederlands eiwit. Met soja van Nederlandse bodem zijn nog geen goede resultaten gehaald. Wat moet je dan wel hebben, wie kan het leveren en wie kan van een graan of boon het juiste texturaat maken waarmee wij kunnen produceren? De strategie van moederbedrijf Vion Food Group gaat om het bouwen van ketens. Wij willen dat ook graag doen in dit plantaardige segment. Samen met ZLTO, Agrifirm en Herba Ingrediënts hebben we een onderzoekstraject opgezet naar de teelt en verwerking van plantaardig eiwit uit veldbonen. Het is een omvangrijk ras met tal van soorten die het goed doet op Nederlandse bodems. We zijn begonnen met enthousiaste boeren, waardoor we dertig hectares konden inzaaien. Tegelijk met die stap moesten we kijken wat het voor een boer doet: tarwe bijvoorbeeld is nu voor veel boeren een bekend wisselgewas met een bepaalde zekerheid van opbrengst en omzet. Zou de veldboonsoort die we uiteindelijk hebben gekozen, ook die zekerheid kunnen bieden, levert het hen en ons genoeg op, weten we zeker dat we voldoende goede eiwitten kunnen genereren? Al die stappen hebben we samen met onze partners gezet, waarbij we het geluk van de tijd hebben gehad. Eerst was er corona. Daardoor kwam er naast een groeiend milieubesef, meer aandacht voor lokale producten. Minder afhankelijkheid van het buitenland, minder transportbeweging, kwaliteit van Hollandse bodem. Inmiddels zien we ook nog eens door de verschrikkelijke oorlog in Oekraine dat we de juiste weg hebben ingeslagen. De snel gestegen energieprijzen en de sterke afhankelijkheid van graan uit die regio, laten ons allemaal beseffen hoe kwetsbaar onze voedselvoorziening is.”
„Er zitten echter ook voor boer en natuur voordelen aan de veldboon: veldbonen halen stikstof uit de lucht, zijn in staat met hun wortels stikstof in de grond te binden en dragen zo bij aan bodemverbetering, daarnaast is een veldboon vlinderbloemig en draagt door de bloemvorming bij aan de biodiversiteit op de akker. De teelt van veldbonen zou dus gunstig kunnen uitpakken naar het verduurzamen van de landbouw. De ervaringen van de boeren waar we nu mee werken is goed en daarom doen we nu verder onderzoek naar de betekenis van veldbonen op uitstoot en bodem. De volgende spannende stap was wat die teelt zou opleveren. Een boon is nog geen eiwit waar wij mee aan de slag kunnen. Herba Ingrediënts is specialist in glutenvrije en natuurlijke ingrediënten voor eiwit- en zetmeelconcentraten en zij leveren na een proces van extrusie het eiwitconcentraat, het texturaat, waarmee wij aan de hand van nieuwe recepten en uitgebreid onderzoek onze vleesvervangers maken.”
Het alternatief: eet smakelijk!
Wat er nu op tafel staat wordt snel uitgebreid, vertelt Willem Cranenbroek. „Naast burgers, worstjes en gehakt is ons ontwikkelteam al druk bezig om de volgende nieuwe producten te ontwikkelen. Ook daarvoor geldt dat de beleving, smaak, bite en textuur van de hoogste kwaliteit moeten zijn: we komen steeds dichterbij het echte vlees, zoals mensen dat kennen. En gezond, want we ontwikkelen producten die niet alleen plantaardig zijn, maar ook vezelrijk, laag in zout en met weinig verzadigd vet. Door de toevoeging van B12 en ijzer komen we tot volwaardige vervangers voor vlees. En voor al die gezonde producten die lokaal geproduceerd zijn, geldt dat ze duurzaam moeten zijn, van grondstof tot en met verpakkingsmateriaal. We hebben een grote stap gezet en veel geleerd; nu is het een kwestie van doorgaan, naar nog beter en nog lekkerder.”
„We staan aan het begin van een ontwikkeling naar veel meer plantaardig voedsel dat tegemoet komt aan gemak en goede smaak. De kennis neemt toe en dat moet ook, want de wereldbevolking groeit in rap tempo en iedereen heeft recht op goed en gezond voedsel.
Met ME-AT the Alternative zetten we daar volledig op in. Eet smakelijk!”
