Duurzaamheid is in een stroomversnelling gekomen. Juist ook in de installatiebranche. Op allerlei gebieden vinden razendsnel innovaties plaats om energieneutraal en circulair te kunnen produceren. Nieuwbouwwoningen worden standaard gasloos opgeleverd. „Toch staat duurzaamheid nog in de kinderschoenen”, zegt Marijn Douma, bedrijfsleider Breman Drachten. „Nu de eerste snelle stappen voorwaarts zijn gezet, komt het moment van bezinnen.
Er gaat veel goed en met dat wat we geleerd hebben moeten we onze werkwijzen en techniek kritisch analyseren en ook meer maatwerkgericht gaan uitrekenen wat de opbrengsten zijn. Met de kennis die dat oplevert kunnen we weer nieuwe stappen zetten. En dat is nodig. Want, als je duurzaamheid echt centraal stelt, dan komt daar heel veel bij kijken. En dat gaat niet alleen over de techniek.” Waar moeten we dan aan denken?
Logistiek
„We weten al dat iets wat klein lijkt, toch grote duurzame impact kan hebben. Het was jaren geleden nog normaal dat de installateurs de spullen in de vrachtauto zetten en naar de bouwplaats reden. Nu wordt berekend wat de meest efficiënte en besparende logistieke beweging is. Kan een leverancier niet rechtstreeks naar de bouwplaats rijden en daar het apparatuur stallen? Voor Drachten alleen al hadden we 30 bussen met aanhangers rijden. Dat brengen we met slimme logistiek terug tot 10 en, op den duur, allemaal elektrisch.”
„Voorheen namen we makkelijk een klus in Noord-Holland aan, bijvoorbeeld. Op de Afsluitdijk kun je dan zwaaien naar installateurs die naar Friesland rijden. Onzin natuurlijk. Dat moet je afstemmen met elkaar. We denken en werken nu veel meer regionaal. Ook zo bespaar je kilometers.”
Circulariteit
„Circulariteit is een belangrijk factor in duurzaam installeren. Wat we installeren moet zoveel mogelijk herbruikbaar zijn. Ook daarin vindt innovatie plaats, zoals zonnepanelen die makkelijker recyclebaar zijn.”
„Installaties moeten recyclebaar zijn en het liefst van gerecycled materiaal. Dat is werkelijk circulair produceren. Een ketel installeren, van gerecycled materiaal, die klaar is om met een extra module een hybride warmtepomp te worden in de toekomst, combineert beide vormen van circulair produceren.”
Waterstof als oplossing
De warmtepomp in nieuwbouwhuizen is de standaard, maar voor bestaande bouw is dat maar zelden een goede oplossing. Toch moeten we van het gas af. Het alternatief ‘waterstof’ komt dan onder de aandacht. Waterstof kan in het bestaande gasnetwerk gebruikt worden. „Het erover hebben is leuk, maar hoe zit dat nu precies met waterstof en werkt dat wel? We zijn als installateursbedrijf ingestapt in een pilot met de naam H2@Home in samenwerking met TU Delft. Het project leert ons hoe we veilig en kosteneffectief waterstof kunnen toepassen in bestaande woningen. Wat vraagt deze toepassing van onze apparatuur en van onze installateurs? De bewoners zijn ook enthousiast over het project? Het project loopt al bijna een half jaar en de bewoners zijn enthousiast. Breman heeft onder meer veiligheid en samenwerking hoog in het vaandel staan. Dit project leert ons daar veel over. Wat we vooral ondervinden is dat waterstof toepassen niet kan zonder goede samenwerking tussen de verschillende partners.”
Continu meten en verbeteren
„Een ander speerpunt is monitoring. Met digitale monitoring en analyse krijg je belangrijke informatie die helpen duurzaam en kostenbesparend te zijn. Een simpel voorbeeld: een bepaald soort filter werd vroeger om het half jaar vervangen. Nu kunnen we met digitaal meetapparatuur voorspellen wanneer een filter écht vervangen moet worden. Bij de één inderdaad na zes maanden en bij een ander pas na een jaar. Dat scheelt al, maar de volgende stap is natuurlijk: wat verklaart dat verschil in levensduur? Welke variabelen moeten we bijstellen om de gebruiksduur van alle filters te verlengen. Dat is kennis en in het kader van samenwerken willen we die kennis ook weer delen. Dit lijkt een kleine stap, maar heeft een grote impact door de kwantiteit en omdat de techniek op alle mechanieken inzetbaar is.”
‘Installaties moeten recyclebaar zijn en het liefst van gerecycled materiaal. Dat is werkelijk circulair produceren’
Warmte recyclen
Volgens Marijn kan er nog veel winst gemaakt worden in het recyclen van warmte. „Kijk eens hoe heet asfalt wordt in de zomer. Als je die warmte nu eens op kunt slaan en om kunt zetten in een bruikbare energievorm. Als je met veel mensen in een ruimte bent, dan wordt het gauw te warm. Ook dat is energie waar je iets mee zou kunnen doen. Stel je bouwt een appartement op een kantoor, dan kan die warmte zo gebruikt worden om een woonruimte mee te verwarmen. Er lekt nog veel energie weg op verschillende plekken. We zijn nog lang niet op het ultieme rendement. Is dat jammer? Nee, dat is hoopvol.”