Als je zorg nodig hebt, is het niet meer vanzelfsprekend dat je die (gelijk) krijgt. De grenzen van ons zorgstelsel zijn bereikt. Zorg moet daarom anders worden georganiseerd. Landelijk, regionaal én lokaal. „Inwoners zijn hierbij onmisbaar, zij kunnen het beste aangeven wat zij nodig hebben”, zeggen Marleen Meijer en Rinze Bouius, directeur-bestuurders van Zorgbelang Drenthe en Zorgbelang Groningen.
Langer moeten wachten op zorg. Minder zorg ontvangen. Een groter beroep op zelfredzaamheid en op naasten/mantelzorgers. De – ook schrijnende – verhalen uit bijvoorbeeld de ziekenhuiszorg, geestelijke gezondheidszorg, jeugdzorg, thuis- en ouderenzorg zijn bekend. „Er liggen grote uitdagingen”, zegt Bouius, „het gaat niet alleen om het anders organiseren van zorg, maar ook om een andere kijk op de positie van inwoners daarin én in de besluitvorming erover. Hoe kunnen zij als gelijkwaardige partner van professionals en bestuurders meedenken en meebeslissen?”
„Dat is niet iets wat je van de één op de andere dag voor elkaar hebt”, geeft Meijer aan. „We moeten samen ontdekken hoe we dit het beste kunnen vormgeven.”
Zorgbelang is een onafhankelijke maatschappelijke organisatie die de positie van inwoners in Groningen en Drenthe op het gebied van zorg wil versterken. Zorgbelang bundelt ervaringen en ervaringskennis en organiseert dat inwoners kunnen meepraten en meebeslissen over de zorg. „We zijn een belangrijke schakel tussen inwoners, zorgaanbieders, zorgfinanciers en overheden en dit geven we op verschillende manieren vorm”, vertelt Bouius. „Zo ondersteunen onze onafhankelijke vertrouwenspersonen en cliëntondersteuners individuele jongeren en inwoners bij vragen en klachten zodat zij de zorg of ondersteuning ontvangen die beter aansluit op hun persoonlijke situatie.”
Ervaringsdeskundigen
„Daarnaast faciliteren we dat ervaringsdeskundige inwoners als gelijkwaardige gesprekspartner kunnen meepraten over de zorg”, vult Meijer aan. „Bijvoorbeeld in projecten waar samen met zorgverleners wordt gewerkt aan het verbeteren van behandeltrajecten en patiëntinformatie. Of aan het verder ontwikkelen van een programma voor een gezondere leefstijl.”
Zorgbelang Drenthe en Groningen willen dat inwoners ook een gelijkwaardige stem hebben als het gaat om de toekomst van de zorg. Eind vorig jaar werd het Integraal Zorgakkoord (IZA) gepresenteerd. Daarin staan afspraken tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en een groot aantal partijen om de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Dit akkoord moet worden uitgewerkt in regioplannen en daarbij is de inbreng van inwoners onmisbaar.
Burgerraad Zorg
Die inbreng kan op verschillende manieren en niveaus. Zorgbelang zet bijvoorbeeld in op een burgerraad op regionaal niveau. Met daarin een diverse groep inwoners die zich buigt over bepaalde vraagstukken en knelpunten om te komen tot een advies richting beleidsmakers. Meijer: „In Drenthe zorgen we dat inwoners mee doen aan het schrijven van het IZA regioplan dat op dit moment wordt gemaakt. Dat is een zorgvuldig en intensief proces en is nog lang niet vanzelfsprekend voor zorgaanbieders en beleidsmakers.”
„Inwoners kunnen op meerdere manieren een stem hebben”, vult Bouius aan. „Het belangrijkste is dat dit vanaf het begin gebeurt. En daarnaast dat we allemaal onze ogen en oren open houden voor wat er écht speelt en nodig is. Hiervoor willen we zelf bijvoorbeeld de komende tijd fysiek aanwezig zijn in dorpskernen.”
Passend aanbod van zorg
Iets anders wat moet gebeuren, is het stroomlijnen van het aanbod. Bouius: „Er is een enorm aanbod van zorg en ondersteuning. Daarnaast is er ook een enorme hoeveelheid projecten, zowel lokaal als regionaal, om dit aanbod te verbeteren. Het zou mooi zijn als we dat aanbod en die projecten kunnen samenbrengen. Om van elkaar te leren en te kijken wat het inwoners écht brengt.”
Meijer: „Daarin moeten we ook de burgerinitiatieven meenemen die de zorg en ondersteuning in de eigen omgeving organiseren. Er zijn zoveel succesvolle voorbeelden in Drenthe, wij vinden het belangrijk dat deze worden gefaciliteerd en versterkt”.
Samen voor betere zorg
„Aansluiten bij elkaar, samenwerken met andere partijen en bovenal met inwoners zijn een must als we de beweging willen maken van ziekte naar gezondheid, naar een passend aanbod en naar een houdbaar zorgsysteem. We moeten het met elkaar doen”, aldus de Zorgbelang-directeuren.
Meer informatie: zorgbelang-drenthe.nl en zorgbelang-groningen.nl.
