Passend werk en geschikt personeel voor iedereen in het Noorden. Dat is de duidelijke missie van Het Noorden Werkt Door. Nieuw, concreet en ambitieus gewapend met expertise en middelen. Dit moet het aanvullende antwoord vanuit de overheid zijn op de grote problemen op de arbeidsmarkt waarbij samenwerken het motto is. De start is goed, zeggen Bernice de Jong, Bettien Stiksma en Helga Koops.
Geen uitzendbureau, maar een netwerk van samenwerkingspartners van UWV, gemeenten en sociale partners vormen samen Het Noorden Werkt Door! De basis voor de 35 Regionale Mobiliteitsteams (RMT’s) is gelegd in een regeling van het Ministerie van SZW in samenwerking met het Ministerie van onderwijs. Corona zou een grote klap veroorzaken op de arbeidsmarkt. Mensen zouden ergens terecht moeten kunnen bij (dreigend) baanverlies. Geld, netwerk, middelen, regelingen, alles werd op papier in stelling gebracht. UWV, gemeenten en onderwijs werkten al samen op dat vlak, nu moesten ook werkgevers en werknemersorganisaties mee. Zo ook in Groningen, Fryslân en Drenthe. En daar hadden de partners van de drie RMT’s snel door dat samenwerken onder één gemeenschappelijke vlag doeltreffender zou zijn: het Noorden is immers één arbeidsmarkt. De naam voor de samenwerking siert dan ook de website: Het Noorden Werkt Door.
„En het werkt” zeggen de drie projectleiders. Sinds september hebben al bijna 500 deelnemers ons gevonden met vragen op het gebied van (ander) werk, scholing en advies of deelnemers die straks aan de slag kunnen met kansrijk werk. De belangstelling is enorm, ook vanuit werkgevers.” Zij zijn de drie gezichten naar buiten en geven de samenwerking met hun teams vorm en inhoud. Het is belangrijk zeggen ze, duidelijk te maken waar Het Noorden Werkt Door voor staat “want we zijn aanvullend in de dienstverlening op de arbeidsmarkt, we zijn niemands concurrent.”
Proef voor een betere toekomst
Het Ministerie van SZW stelt geld beschikbaar om iedereen die vanaf 12 maart 2020 werkloos is geworden of dreigt te raken, te helpen. Op welke manier hangt af van wat iemand wil en nodig heeft om weer kansrijk aan de slag te gaan. Opleiding, cursus, bijscholing, werkfitplek, zeg het maar. Als mensen maar weer het uitzicht krijgen op betaald werk. Bernice de Jong: “de mismatch is zowel kwalitatief als kwantitatief enorm! Werkgevers schreeuwen om personeel. Al het (mogelijke) arbeidspotentieel moet optimaal worden benut om aan de vraag te kunnen voldoen. Daarnaast is het belangrijk gezond je pensioen te halen. Dat levert veel vraagstukken op voor zowel werknemer als werkgever”.
Alle hens aan dek: UWV, gemeenten en sociale partners. Bettien Stiksma die Groningen en Noord-Drenthe coördineert: „Het mooie is dat we met elkaar, een gedeelde verantwoordelijkheid voelen, zonder muurtjes tussen de organisaties, om werk te maken van werk. Niet praten maar aan het werk, dat is het uitgangspunt. Zorg dat mensen weer uitzicht hebben op werk en trek iedere la open die nodig is. En we zijn er voor iedereen die binnen de kaders van de regeling valt, en aan het werk wil. We hebben een gemeenschappelijk belang in onze noordelijke arbeidsmarkt. Iedere werkende is er één, en het is wezenlijk voor de gezondheid en het welzijn van mensen dat ze met plezier kansrijk aan het werk zijn..”
Maar dat is toch sneu voor alle mensen die al voor 12 maart 2020 werkloos waren en zich ook geen raad weten? Bernice de Jong, verantwoordelijk voor Fryslân: „Ja, dat is zo, dat willen we ook graag. Daarom is het hoopvol dat het ministerie dit als een belangrijke proef ziet om de arbeidsmarkt weer los te trekken, het ligt verankerd in het Regeerakkoord. De gedachte begon in coronatijd en dat is nu nog het uitgangspunt, maar als dit succesvol is, acht ik de kans groot dat het initiatief verruimd wordt. Het is te hopen, want er is veel werk aan de winkel, er zijn veel mensen die hulp nodig hebben naar het perspectief van werk.”
Geen concurrentie hoor ik net: hoe zit het met de uitzendbureaus? „Het Noorden Werkt Door is aanvullend in de dienstverlening en we werken met iedereen samen. Sinds de start al hebben we contact met uitzendbureaus, over en weer. We zien allemaal waar het misgaat. We hebben elkaar nodig. De uitdagingen op de arbeidsmarkt zijn zo groot dat je moet samenwerken. Zij kunnen ons benaderen als ze ergens tegenaan lopen, wij benaderen hun als zij ons kunnen helpen, dus nee, we zijn zeker geen concurrent.”
Urgentie draagt bij aan verandering
Jullie zijn praktisch uitvoerend gesproken nu een half jaar onderweg, wat zijn de ervaringen met werknemers en werkgevers? „We richten ons op een brede groep, het is heel divers. Er zijn mensen die lang in een zelfde werksituatie hebben gezeten en die moeten we voorbereiden op ander werk of op andere competenties. Mensen die door corona thuis kwamen te zitten en in eenzaamheid zijn geraakt. Zelfstandigen die hun opdrachten zijn kwijtgeraakt, of het nu muzikanten zijn of taxichauffeurs, hun spaargeld opmaken om te overleven en geen zicht hebben op perspectief. Jongeren op allerlei niveaus van scholing die geen werk kunnen krijgen of de weg naar de arbeidsmarkt niet kunnen vinden, ze staan er soms alleen voor. Wat ze gemeen hebben: ze willen graag aan de slag en hebben ondersteuning nodig om weer aan werk te komen”, zegt de Drentse regiocoördinator Helga Koops.
Bettien Stiksma: „Zo is het ook bij werkgevers. Bedrijven die dreigen om te vallen, bedrijven die al jaren doen wat ze altijd al deden, werkgevers die hun personeel niet geprikkeld of begeleid hebben naar bijscholing. Waarom krijg je als bedrijf je vacatures niet ingevuld? Wat heeft iemand nodig om bij jou te kunnen werken, om een baan goed in te vullen? Hoe kunnen we bij een dreigend faillissement of reorganisatie borgen dat werknemers zo goed mogelijk kunnen bewijzen wat ze kunnen, zodat ze op de arbeidsmarkt hun competenties kunnen laten zien? Het is aan beide kanten, bij werknemers en bij werkgevers, een wirwar van oorzaken.” “Het is een mismatch tussen vraag en aanbod en soms ook gewoon geen zicht hebben op wat er mogelijk is, aldus Helga Koops. Met name MKB bedrijven ontbreekt het vaak aan tijd om met (duurzame) inzetbaarheid of scholing van personeel bezig te zijn. Op die vragen kan Het Noorden Werkt Door mee een antwoord vinden. Hoe blijft ook het huidige personeel goed inzetbaar voor de toekomst? Wat goed is om te merken, is dat door de urgentie de wil ontstaat om te veranderen en samen te zorgen dat het Noorden kan blijven werken.”
