Het aantal mensen met dementie stijgt in de komende jaren fors, zowel in Drenthe als in de rest van Nederland. De verwachting voor Nederland is van 290.000 nu, naar meer dan 500.000 in 2040. Een gegeven dat de nodige uitdagingen met zich meebrengt, zoals het leveren van goede zorg en ondersteuning. Op de hogescholen in Nederland zijn ze zich daar terdege van bewust. Op hogeschool Windesheim in Zwolle bijvoorbeeld onderzoekt lector Simone de Bruin binnen het lectoraat ‘Goed Leven met Dementie’, niet alleen de uitdagingen die dementie met zich meebrengt, maar zorgt er ook voor dat er aandacht is voor wat er wél kan.
Naar de ziekte op zich wordt wel veel onderzoek gedaan, maar wat het met de mens doet veel minder. Het is belangrijk om te weten wat leven met dementie inhoudt, pas dan kun je een genuanceerd beeld van de ziekte geven. Praktijkgericht onderzoek om het leven van mensen met dementie te ondersteunen en handvatten te ontwikkelen voor (toekomstige) professionals in de zorg.
„De vraag naar personeel neemt toe, terwijl het aantal studenten in de zorgopleidingen afneemt”, valt Victorine de Graaf-Peters, directeur Gezondheid en Welzijn, meteen met de deur in huis. Ze heeft het daarbij met name over de instroom van nieuwe verpleegkundestudenten. „Over de hele breedte neemt het aantal studenten namelijk niet af. We zien een enorme groei in het aantal professionals dat in deeltijd studeert, terwijl we ook veel professionals flexibele leerroutes zien volgen. Maar, bij de instroom van jongeren zien we een afname van 25 procent en dat is veel, dat is zorgelijk.”
Zo lang mogelijk thuis
Binnen de reguliere opleidingen op het gebied van zorg en welzijn op Windesheim is er, door het toch al volle programma, vooralsnog beperkt aandacht voor dementie. „Daarnaast is dit vaak theoretisch en wordt de indruk gewekt dat studenten alleen in een verpleeghuis mensen met dementie tegen zullen komen.”, legt Simone uit. „Dat beeld willen we verbreden, mensen met dementie wonen namelijk in eerste instantie veelal jaren thuis, dus studenten zullen in hun latere werk op veel plaatsen met mensen met dementie te maken krijgen. Daarom biedt Windesheim een minor ‘Goed leven met dementie’ aan waarin we juist andere kanten van dementie willen laten zien, kijkend naar wat iemand nog wél kan, voordat hij of zij naar een verpleeghuis gaat, en welke rol professionals kunnen spelen om goed leven met dementie te ondersteunen.”
Aandacht
„Als hogeschool werken we nauw samen met allerlei partijen in de regio. We kijken ook goed naar de vragen die zij hebben, maar ook welke vragen nationaal spelen.” gaat Simone verder. „We weten dat er grote behoefte is aan meer kennis rondom specifieke zorg en ondersteuning aan mensen met dementie.” Vanuit die conclusie startte een aantal jaren geleden het lectoraat ‘Goed Leven met Dementie’. „Aandacht, daar gaat het om, dat wordt steeds belangrijker. Niet alleen van de zorgprofessional, maar ook van familie, vrienden, de wijk, de vereniging of winkels, oftewel de maatschappij. Alleen met elkaar kunnen we een antwoord vinden op de grote uitdagingen die op ons afkomen. Daarbij willen we vooral kijken naar wat iemand nog wél kan. Een goede afstemming tussen zorg- en welzijnsprofessionals, maar ook mantelzorgers is daarom van belang. Maar, ook innovaties in de zorg- en leefomgeving spelen een rol. Dat willen we binnen dit lectoraat bewerkstelligen.”
Praktijk
De adviesraad van het lectoraat bestaat niet alleen uit professionals, maar juist ook uit mensen met dementie en mantelzorgers”, gaat Victorine verder. „We willen de opleidingen uitdagender maken door ervaringen uit de praktijk. Zo wordt er bijvoorbeeld nagedacht om mensen met dementie of mantelzorgers in de klas uit te nodigen, maar ook om studenten via onderzoeksopdrachten al vroegtijdig met mensen met dementie in contact te brengen.”
Op de Regiocampus in Meppel beschikt Windesheim over een Living Lab. Victorine: „Daar liggen steeds vaker vraagstukken rondom dementie op tafel, waar studenten mee aan de slag kunnen. De oplossingen die studenten bedenken zijn vaak verrassend. En ja, er mogen ook dingen mislukken, want daar leer je ook van.”
Eigen Regie model
In het nieuwe schooljaar, dat onlangs is gestart, werken studenten meer met een Eigen Regie model, een leerroute voor elke individuele student. Victorine: „Hij of zij kan er dan al snel voor kiezen om bijvoorbeeld een half jaar in het Living Lab aan de slag te gaan. Dat betekent dat je tijdens je studie al heel vroeg in contact komt met het werkveld. Dat werkt vaak heel motiverend. Op die manier volg je een opleiding in de regio, vóór de regio. Daar ligt een belangrijke taak voor Windesheim.”