De vraagstukken op het gebied van energietransitie zijn zo veelomvattend dat overheden samen met onder andere de energiesector, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven aan tafel zitten. Dat doen zij onder de vlag van de Groninger Energieaanpak. „Met elkaar zoeken we voor elk vraagstuk naar de beste oplossing en waar mogelijk doen we dat in samenhang”, zegt onafhankelijk voorzitter Johan Baltes.
Integrale afwegingen
Voorheen werd er in aparte overlegstructuren gepraat over onderwerpen als de Regionale Energiestrategie (RES), pMIEK (Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat), Warmtetransitie en de verduurzaming van de Industrie. Baltes: „Vaak zaten dezelfde gesprekspartners aan verschillende overlegtafels, terwijl deze vier thema’s elkaar op allerlei vlakken raken. Dat was niet efficiënt. Met de komst van de Groninger Energieaanpak denken we de vraagstukken waarvoor we staan veel meer te kunnen koppelen en integrale afwegingen te kunnen maken.”
Als voorbeeld noemt hij de infrastructuur. „De totale energievraag bepaalt wat je nodig hebt aan infrastructuur. Hoe gaan we de industrie bijvoorbeeld verduurzamen (met waterstof of elektrisch?) en worden woningen elektrisch verwarmd (warmtepomp) of op een warmtenet aangesloten? Welke rol is er voor lokale initiatieven en energiecoöperaties? Wanneer je weet wat waar gaat gebeuren, ben je beter in staat om te prioriteren en kun je de infrastructuur daar gericht op aanpassen.”
Stakeholders
Het (bestuurlijk) overleg vindt plaats aan de Groninger Energietafel (GET). „Hierin hebben naast de formele partners, provincie, gemeenten en waterschappen, nu ook diverse stakeholders zitting”, vertelt Baltes. „Zoals de netbeheerder Enexis, Tennet, Gasunie, New Energy Coalition, VNO/NCW, LTO Noord, Groninger Dorpen, Waterbedrijf Groningen, de Groninger Energiekoepel GREK, Jong RES en een delegatie vanuit de Industrie en Warmtetransitie. Met elkaar behandelen we alle aspecten van de energietransitie en bespreken we de Groninger energievisie. Op deze wijze zorgt dit overlegorgaan voor betere inhoud en meer samenhang.”
Alle voorstellen die aan de Groninger Energietafel worden besproken, gaan ter besluitvorming naar de Energy Board. „Daar bereiden de bestuurders (van de formele partners) de besluiten van de verschillende overheden voor. Daarnaast kan de Energy Board opdrachtgever zijn voor uitvoeringsprogramma’s en onderzoeksprojecten”, zegt Baltes.
Juiste keuzes maken
Dat er belangrijke keuzes gemaakt moeten worden, behoeft geen nader betoog. De grootste problemen doen zich voor op het elektriciteitsnet. Dat heeft consequenties, bijvoorbeeld voor netbeheerders. „Waar is het nodig om het net uit te breiden en waar kan nog even worden gewacht? Binnen de Energy Board willen we de juiste keuzes maken. We zetten knelpunten en dilemma’s op de agenda, lossen deze zoveel mogelijk op en zorgen dat we met elkaar het tempo erin houden.”
Uiteraard is Baltes bekend met het feit dat in Noord-Nederland circa 1.500 bedrijven zitten te wachten op aansluiting op het net, dan wel een zwaardere stroomaansluiting. „Het knelt, dat is duidelijk. En dit probleem kunnen we niet op korte termijn oplossen. Daarom zijn de opgaven en oplossingen ten aanzien van de infrastructuur zo belangrijk. We streven ernaar om sneller uit te breiden, het elektriciteitsnet slimmer te gebruiken, enzovoort. Nu zijn het bedrijven die er last van hebben, maar als we niets doen worden op termijn ook de huishoudens getroffen.”
Regionale Energiestrategie
Overigens levert de provincie Groningen een fors aandeel aan de opgave voor de Regionale Energiestrategie. Tot en met 2030 moet ons land 35 terrawatt aan duurzame energie opwekken, de provincie Groningen neemt daarvan 5,7 terrawatt voor haar rekening. „Het ziet er naar uit dat we dat gaan halen en daar mogen we best trots op zijn.”
Dat neemt niet weg dat er nu en de komende jaren nog veel te doen is. „Daarom zijn we blij met de manier waarop we het nu georganiseerd hebben en daardoor de vraagstukken gezamenlijk kunnen aanpakken. Het gaat erom dat we met elkaar de goede dingen doen. De urgentie wordt bij iedereen gevoeld, dit raakt ons allemaal. Daarom zullen we allemaal een bijdrage moeten leveren: overheden, inwoners en bedrijfsleven.”
De belangrijkste vraagstukken binnen de 4 thema’s:
- RES: Hoe wekken we genoeg duurzame energie op land op om onze uitstoot van CO₂ voldoende terug te dringen?
- pMIEK: Hoe bouwen we een energiesysteem in Groningen dat klaar is voor alle ontwikkelingen op het gebied van energie?
- Warmte: Hoe verwarmen we onze gebouwen in 2050 zonder aardgas?
- Industrie: Hoe zorgen we ervoor dat de industrie in Groningen kan blijven draaien zonder het gebruik van fossiele brandstof?
Meer informatie: www.groningerenergieaanpak.nl
