Jan Jaap Folmer
In Farmsum staat een nieuwe circulaire fabriek die letterlijk bergen plastic afval omzet in iets bruikbaars. Het Groningse bedrijf UPPACT | the UnWaste Company heeft in oktober zijn DEMO-fabriek opgeleverd en verwacht begin 2026 dag en nacht te draaien. Doel: van gemengd plastic afval dagelijks 12 tot 15 ton aan palen, planken en balken maken.
„Wij laten zien dat circulair doen geen toekomstpraat is,” zegt medeoprichter Jan Jaap Folmer. „Het kan vandaag al, hier bij ons in Delfzijl.
Van afvalstroom naar bouwmateriaal
De fabriek in het Chemport Innovation Center in Farmsum is het eerste grootschalige bewijs dat het zogeheten Unwastor-concept van UPPACT werkt. In de installatie wordt gemengd plastic afval, de lastigste en goedkoopste afvalstroom, mechanisch verwerkt tot eindproducten.
„Het meeste van dat afval wordt nu nog verbrand, niemand kan er wat mee” zegt Folmer. „Wij mengen en smelten het in onze Mixer-Melter en maken van de gesmolten en gemengde massa direct stevige planken en palen. Daarmee sluiten we de kringloop: afval wordt bouwmateriaal.” De fabriek is modulair opgebouwd, zodat het concept straks ook elders in Nederland of in het buitenland kan worden toegepast.
Oplevering in oktober, volbedrijf in januari
In oktober was de fabriek gereed. Sindsdien draait het team proefseries om het proces te finetunen. Inmiddels werkt UPPACT met dertien mensen en dat wordt nog uitgebreid naar een team van 18 begin volgend jaar. De bedoeling is om vanaf januari 2026 24 uur per dag, zeven dagen per week te produceren. Met die capaciteit kan UPPACT jaarlijks ruim 4.000 ton plastic afval omzetten in bruikbare producten. „Dat zijn duizenden palen, planken en balken – allemaal circulair, robuust, van hoge kwaliteit en 100 procent recyclebaar,” zegt Folmer.
Op zoek naar zes launching customers in Noord-Nederland
Nu de fabriek klaar is, richt UPPACT zich op de markt. Het bedrijf zoekt de komende zes maanden minimaal zes gemeenten, bedrijven of organisaties in Noord-Nederland die willen aanhaken als launching customer. „Wij zijn klaar om te leveren,” zegt Folmer. „Maar we willen vooral samen projecten realiseren waarin zichtbaar wordt wat er allemaal mogelijk is met deze circulaire materialen.” Zo wil UPPACT de verkoop van zijn palen en planken op gang brengen.
Het bedrijf denkt daarbij bijvoorbeeld aan inrichting van pleinen, parken of kades waar producten van UnWasted™ kunststof worden toegepast: straatmeubilair, beschoeiing, steigers of constructieve elementen. „Stel je een stadsplein voor met banken, bloembakken en overkappingen die allemaal gemaakt zijn van lokaal plastic afval. Of een circulaire fender uit maritieme afvalplastics bij een havenbedrijf, waar onze kunststof palen tropisch hardhout vervangen. Dat zijn de voorbeelden waarmee we circulariteit zichtbaar kunnen maken.”
Samen met ontwerpers en werkbedrijven
UPPACT wil de projecten nadrukkelijk regionaal invullen. Zo werkt het bedrijf samen met studenten Industrieel Product Ontwerp van de Hanzehogeschool Groningen, die nieuwe toepassingen en ontwerpen ontwikkelen. Daarnaast worden zo mogelijk lokale werkbedrijven betrokken bij de assemblage of plaatsing van de producten. „Dat past precies bij onze missie,” zegt Folmer. „We willen laten zien dat circulariteit ook sociale en economische waarde creëert in de regio. Van afvalinzameling tot eindproduct – alles gebeurt hier in Noord-Nederland.”
Circulair inkopen wordt concreet
De timing is gunstig. Gemeenten en bedrijven zijn wettelijk verplicht om steeds meer circulair in te kopen, maar worstelen vaak met de uitvoering. UPPACT biedt een tastbare manier om dat beleid waar te maken. „Onze producten vallen volledig binnen de circulaire criteria: ze zijn gemaakt van afval dat anders verbrand zou worden, ze gaan tientallen jaren mee en ze zijn daarna weer volledig te recyclen,” legt Folmer uit. „Als een gemeente onze planken gebruikt voor straatmeubilair of beschoeiing, scoort ze direct op haar circulaire doelstellingen.”
Technologie uit het Noorden, impact wereldwijd
Hoewel de eerste fabriek in Farmsum staat, kijkt UPPACT al verder. De UnWastor-technologie kan volgens Folmer in elke regio worden ingezet waar plastic afval wordt ingezameld. „Of je nu in Nederland, Duitsland of Indonesië zit – overal is gemengd plastic afval een probleem. Onze techniek is compact, energiezuinig en schaalbaar. Dit is een oplossing die je letterlijk kunt exporteren.”
Toch ligt de focus voorlopig in het Noorden. „We willen hier laten zien wat er kan. Zodra de fabriek in Farmsum op stoom is, moeten er in het hele land voorbeelden zijn van gemeenten en bedrijven die laten zien dat circulair doen gewoon werkt.” Dus nodigt UPPACT gemeenten, waterschappen, havenbedrijven en terreinbeheerders uit om snel rond de tafel te gaan voor een eerste pilot project. „We zoeken zes partners die elk met ons een zichtbaar en aansprekend pilotproject in de eerste zes maanden van 2026 willen realiseren,” zegt Folmer.
„Het mag een kunstwerk zijn, de inrichting van een plein, een park of een beschoeiing – zolang het maar laat zien wat er kan als je je eigen plastic afval terugbrengt in de samenleving.” Word dus launching customer van UPPACT. Laat zien dat circulair inkopen niet alleen een plan is, maar iets wat je morgen kunt doen.
