Mensen met een verstandelijke beperking vinden de zorg die zij nodig hebben bij De Zijlen. In zo’n veertig woonlocaties verspreid in de provincie Groningen, worden zij op maat ondersteund. De variaties liggen tussen ondersteund zelfstandig wonen, werk- en dagbesteding en volledig ondersteund wonen. Bovendien biedt De Zijlen trainingsprogramma’s aan waarbij jongeren met een licht verstandelijke beperking vaardigheden worden geleerd om zo zelfstandig mogelijk te leven en te werken.
„De Zijlen geeft kleur aan je leven”, zegt Jan Jongstra, Hoofd facilitaire zaken. „Het is belangrijk dat cliënten thuis een betekenisvol leven hebben in lijn met hun behoefte en persoonlijke wensen. Onze zorg is daar op afgestemd.”
Ieder mens is uniek en waardevol. Ieder mens heeft ook zijn eigenaardigheden en wensen. In de media staan vaak berichten over de druk in de zorg en onderbezetting van personeel. Kun je aan individuele wensen tegemoet komen? „Soms is er meer mogelijk dan je van te voren kunt bedenken. Ik hou me bezig met facilitaire zaken en daar valt inkoop van voeding onder. Nu ben ikzelf van de generatie, eet wat de pot schaft, maar een dergelijke mentaliteit past niet op de woonlocaties als de onze. Hier wil je maatwerk die recht doet aan de individuele behoeften.”
„Er zijn bewoners met diëten, we hebben cliënten met verminderde kauwfunctie en uiteraard hebben niet alle cliënten dezelfde smaak. Als je kleur aan het leven wilt geven, dan moet je intentie zijn, als zorginstelling, om ook van het eten een feestje te maken. Op voorhand lijkt het een onmogelijke taak om iedereen te kunnen bedienen naar zijn smaak, maar nu weten we dat die mogelijkheden er wel zijn.”
Continu Van Smaak
Hoe lukt het om op een woongroep verschillende gerechten te serveren, met verschillende smaken en ingrediënten en rekening houdend met diëten en eventuele kauwbeperkingen? „Voor mij is dat een koud kunstje”, lacht Jan. „Ik hoefde alleen maar de juiste maaltijdservice te vinden. Wij hebben ontdekt dat Van Smaak dat op die wijze kan verzorgen en dat Van Smaak nog een aantal extra services biedt.”
‘Ook bij de wijze van bezorgen en het plaatsen van bestellingen wordt rekening met ons gehouden’
Van Smaak heeft een systematiek om ervoor te zorgen dat die kwaliteit continu is. Daar begint de goede dienstverlening, maar daar stopt het niet. Diversiteit zit niet alleen in smaken en diëten. Eten en het hele reilen en zeilen omtrent eten is een sociaal aspect. Daarom wordt er op de woonlocaties ook regelmatig zelf gekookt. We betrekken de cliënten daarbij. We doen het samen en als iemand niet in staat is om mee te helpen, dan is het wel in zijn/haar bijzijn. De activiteiten en de geuren doen mee in de beleving. Bij dergelijke spontane activiteiten wil je dat je maaltijdservice flexibel is en begrijpt wat de waarde daarvan is. Van Smaak denkt mee in processen en zo kan het zijn dat op de groep de aardappels en groenten worden klaargemaakt, maar het runderstoofpotje door Van Smaak wordt verzorgd. Het kan ook zijn dat zij de ingrediënten bezorgen. Hoe dan ook, ze denken mee en ontzorgen het zorgpersoneel.”
Flexibel en vlot
„Ook tijdens corona wist Van Smaak direct te schakelen. De distributie moest natuurlijk aangepast worden, maar wel op een wijze dat de cliënten er niets van merkten. Door de uitval van zorgpersoneel veranderde er ook direct het één en ander in de planning hier. Zelf koken werd lastig, porties veranderden”, zegt Jan. „Als hier wat verandert, passen we met Van Smaak de diensten aan. Het is zelfs mogelijk om kortstondig, bijvoorbeeld in een vakantieperiode, voor een afdeling de maaltijdservice van Van Smaak in te zetten. Het contact is altijd persoonlijk en gericht op onze behoefte. Meedenken, flexibel inzetbaar, Van Smaak doet het. Aanpassingen verlopen altijd vlotjes en zonder problemen.”
Fijnmazig distributiesysteem
„Wat we vragen is een genuanceerde samenstelling van gerechten. Het gaat om multiporties, meerdere personen dezelfde maaltijd en persoonsgebonden maaltijden. Iedere cliënt kan zijn eigen gerecht samenstellen, maar ook, in verschillende vormen van diëten of variaties van gemalen, hetzelfde gerecht eten; afgestemd op persoonlijke behoeftes. Als de groep samen eet, is het fijn als de bewoners dezelfde smaken kunnen ervaren. Iedereen wat anders, maar toch samen hetzelfde. Ga er maar aan staan.”
‘Van Smaak denkt met ons mee’
„Het mooie is dat Van Smaak het in de koelkast komt zetten. Ook dat scheelt weer inzet van zorgpersoneel, niemand hoeft de bestelling aan te nemen en ook dat geeft aan hoe fijnmazig hun distributieservice is.” „Het gaat nog verder”, zegt Jan. „We hebben een zorginstelling waar ouderen en jongeren wonen. Ouderen hebben een ander eetpatroon qua ingrediënten dan jongeren. Hollandse kost, zeg maar tegenover de pasta’s en dergelijke. Ook is portiegrootte per cliënt te regelen. Van vlees misschien dezelfde hoeveelheid, maar van aardappelen en groenten iets meer of minder. Zo kunnen de maaltijden worden aangepast aan de behoefte van de client. Wij gaan bij De Zijlen voor duurzaam. Eten weggooien hoort daar niet bij. Al deze verschillen zien we dus graag in de samenstelling en hoeveelheden terug. Die flexibiliteit heeft Van Smaak.”
Naadloos de wensen volgen
Een goede, gezonde en gevarieerde maaltijd, vervaardigd door gespecialiseerde dieetkoks, is de basis voor een goede maaltijdservice. Het gaat om goed en gezond eten, maar ook om het naadloos aansluiten bij de wensen en werkwijze van personeel en cliënten. Variatie, bestelgemak, wijze van bezorgen, op alle domeinen moet de match goed zijn.
„Van Smaak denkt met ons mee. Niet alleen de wensen omtrent maaltijden, maar ook bij de wijze van bezorgen en het plaatsen van bestellingen wordt rekening met ons gehouden. Het meedenken zie je daarin terug, maar ook denken ze mee in hoe we samen procedures kunnen vergemakkelijken. Zoals ik al eerder zei: er kan vaak meer dan je op voorhand zou denken. Maaltijden verzorgen, van inkoop tot op het bord, is een expertise die we graag aan Van Smaak overlaten.”
Speerpunt duurzaamheid
„Wat misschien niet met de maaltijden te maken heeft, maar wat we wel erg prettig vinden is dat Van Smaak, net als wij, duurzaamheid tot een speerpunt maakt.” Het meedenken over het voorkomen van verspilling van voedsel is daarbij van belang, maar ook in de distributie met deels elektrische auto’s en op andere gebieden zoals een energie terugwinsysteem in productie, op bestelling produceren, ledverlichting en een logistiek systeem om zo efficiënt mogelijk routes in te delen. „Soms kan een kleine aanpassing al een verbetering zijn. We hebben bij De Zijlen elektrische fietsen om van gebouw naar gebouw te gaan. Als een afstand net iets te groot is voor de gewone fiets dan pak je zo’n elektrische fiets als alternatief voor de auto. Het is beter voor het milieu en je bent lekker in beweging.”
‘Iedereen wat anders, maar toch samen hetzelfde’
„Ook als er eens iets is wat minder goed bevalt, dan is een telefoontje genoeg om het aan te passen. Wat overigens opvalt is dat de kwaliteit continu is. ‘Gisteren was het goed, maar vandaag valt het wat tegen’, zul je bij Van Smaak niet hebben. Elke locatie van De Zijlen kan de eigen keuze maken voor een maaltijdservice. Dat bijna elke locatie al meer dan 12 jaar door Van Smaak de maaltijden laat verzorgen, zegt wel iets.” „Het lijkt wel een reclamepraatje”, lacht Jan, „maar het is van A tot Z waar wat ik zei over Van Smaak. Wij zijn heel blij met deze maaltijdservice.”
