Zo’n beetje iedere dag komt er een nieuwe woning uit de fabriek van VDM Woningen. Geautomatiseerd woningen bouwen heeft de toekomst. En dat weten ze al heel lang in Drogeham. De grondlegger van houtskeletbouw in Nederland kent het klappen van de zweep. Daarom kunnen ze nu meer bouwen met hetzelfde aantal mensen.
Het nieuwe kantoor van VDM Woningen is net een paar weken geleden opgeleverd, de laatste verhuisdozen staan nog naast het bureau van algemeen directeur Jan van der Meer. De nieuwbouw van drie verdiepingen heeft een oppervlakte van 1.000 vierkante meter. Het is het sluitstuk van de groei die VDM Woningen heeft doorgemaakt. Vanaf 2016 is er fors geïnvesteerd, het aantal werknemers is in die jaren gegroeid naar 180. De afgelopen jaren is de fabriek in capaciteit verdubbeld. Nu rollen er dagelijks woningen uit de geautomatiseerde fabriek. Die worden gerealiseerd volgens de houtskeletbouwmethode in een geconditioneerde omgeving. De papieren werktekeningen zijn gedigitaliseerd, computerschermen zijn het normale beeld geworden, op kantoor en in de fabriek.
„We hebben een lange historie in houtskeletbouw en in het industrieel bouwen van woningen. Het past naadloos in de trend naar verduurzaming van het bouwproces, van de bouwketen en naar biobased en circulair bouwen. We hebben fors geïnvesteerd in de uitbreiding van onze productiecapaciteit, in onze efficiency en de planning. We realiseren nu zo’n 250 woningen per jaar en de komende jaren neemt dat verder toe. Net als de stappen naar meer biobased bouwen, maar dat is vooral afhankelijk van wet- en regelgeving, vertelt Jan van der Meer. Samen met financieel directeur Kees Buitenwerf heeft hij de groei, die het bedrijf nu doormaakt, geïnitieerd. Gewoon in Drogeham, de thuisbasis van VDM Woningen. Kwaliteit in industriële houtskeletbouw, met eigen ontwerpen en gemaakt door vakmensen uit de omgeving. Het installatiewerk wordt verzorgd door het eigen installatiebedrijf, buitenmuren van steen worden veelal gemetseld door eigen metselaars. Vakwerk dat op Eigen Wijze en door de Eigen Aardige medewerkers wordt gerealiseerd, typeert VDM Woningen. „We zijn blij met de omgeving, met de mensen, met de kansen. Het is mooi dat we deze uitbreidingen hier konden realiseren. Het nieuwe kantoor maakt de groei van VDM Woningen zichtbaar naar de buitenwereld. We liggen op koers en zijn klaar voor meer.”
Duurzaam en betaalbaar
Meer woningen bouwen voor de particuliere markt en voor projectontwikkelaars, gemeenten en als het aan Buitenwerf en Van der Meer ligt, ook voor woningbouwcorporaties. „De mogelijkheden in houtskeletbouw zijn enorm. Het is een ontzettend duurzame bouwmethode. Niet in het minst omdat de (milieu)kosten voor beton en traditionele bouw alleen maar zullen stijgen. Wij bouwen met kwalitatief goed hout uit duurzaam beheerde productiebossen in Scandinavië. We produceren duurzaam, gebruiken restmaterialen om de fabriek en kantoren te verwarmen en met 3.200 zonnepanelen voorzien wij onze gehele bedrijfslocatie en 150 huishoudens van energie. Onze houtskeletbouwmethode betekent prefab bouwen en het leveren van kant en klare woningelementen, zoals wanden en daken die voorzien zijn van isolatie, leidingen, kozijnen et cetera. Dat betekent ook dat je veel lagere faalkosten hebt in je eindproduct. Zijn alle elementen van een woning klaar, dan gaat het op transport naar de bouwplaats. Daar worden de woningen in elkaar gezet tot een compleet en comfortabel huis met lage energielasten. Hout is niet alleen veel duurzamer dan beton, het is ook veel lichter, makkelijker en eenvoudiger te bewerken. Je hebt er een veel minder zware fundering voor nodig en het is met minder CO2 uitstoot te transporteren.” Dat maakt houtskelet ook een ideale bouwmethode voor aardbevingsbestendig bouwen. Jan van der Meer: „We realiseren veel in Groningen, de afgelopen jaren hebben we er ruim 500 woningen gebouwd. We hebben woonconcepten ontwikkeld die prima passen in het geval van de zogeheten sloop- nieuwbouwprojecten. Het gaat dan om woningen die verschillen in architectuur en niet alleen aardbevingsbestendig zijn, maar ook duurzaam en hoogwaardig van kwaliteit.”
Naast de mogelijkheden die houtskeletbouw voor particulier en ontwikkelaar biedt, constateren Van der Meer en Buitenwerf nuchter dat de woningmarkt als geheel veel beter zou kunnen. „Als je het hebt over betaalbaar wonen, dan merken we dat het vooral voor een grotere groep starters steeds moeilijker wordt een huis te kopen. Dat is onder andere te wijten aan de sterk gestegen grondprijzen. Het gaat heel veel schelen, als we daar in Nederland slimmer mee omgaan. Om de gewenste bouwopgave te kunnen realiseren, moet het voortraject van de bouw versnellen”, vult Kees Buitenwerf aan. „Gemeenten kunnen in belangrijke mate zelf bijdragen aan de versnelling als ze de duur van vergunningstrajecten drastisch weten in te korten. Het hele traject voordat er daadwerkelijk gebouwd mag worden op de bouwplaats duurt momenteel veel te lang.
Op naar biobased en circulair bouwen
Biobased en circulair bouwen heeft volgens de bouwers uit Drogeham de toekomst. „De mogelijkheden en materialen zijn er, het is wachten op het aanpassen van wet- en regelgeving. Met name op het gebied van isolatie zit in regelgeving nu de nodige beperking als het gaat om het toepassen van bijvoorbeeld isovlas en andere duurzame isolatie, terwijl het net zo effectief is. Voor vrijstaande woningen kunnen onze klanten nu al kiezen voor isovlas als isolatiemateriaal, momenteel wordt er in de basis nog glaswolisolatie toegepast. De ontwikkeling en het beschikbaar komen van biobased materialen gaat snel en als de regelgeving wordt aangepast, kan op termijn voor steeds meer woningen gekozen worden voor niet-fossiele isolatie. Biobased isolatiematerialen hebben veel minder milieu-impact en dragen in hoge mate bij aan de verdere verduurzaming van zowel iedere woning als de hele bouwketen. Daarnaast kan het voor een deel van de regionale landbouw perspectief bieden.”
De vraag naar houtbouw neemt toe, merken Jan van der Meer en Kees Buitenwerf. „En terecht, het is een wezenlijke stap naar verdere verduurzaming. Door de combinatie met industrieel bouwen zoals VDM Woningen dat doet, kunnen we sneller stappen zetten naar een volledig circulaire bouweconomie. De vraag neemt toe, ook bij woningcorporaties. VDM Woningen is er klaar voor.”