Dat zegt Paul Pot, CEO van de Port of Harlingen. De enige zeehaven van Fryslân staat voor grote uitdagingen, zoals de energietransitie, de vraagstukken rondom natuur, milieu en de Waddenzee, duurzaamheid, de Tjerk Hidde sluis, de toekomstbestendigheid van de haven, de samenwerking met het achterland en de 7 binnenhavens in Friesland, de bereikbaarheid over de Waddenzee. Kortom, er is genoeg te doen, weet ook wethouder Paul Schoute van de gemeente Harlingen. „Naast bovengenoemde uitdagingen kijken wij ook naar de structuur waarin de haven functioneert. De gemeente Harlingen is enig aandeelhouder, daar maak ik me wel eens zorgen over.”
Het is alweer 6 jaar geleden dat de haven van Harlingen verzelfstandigde tot N.V. Port of Harlingen. Eén van de doelen van de verzelfstandiging was om de organisatie achter de haven slagvaardiger te laten opereren en de winstgevendheid te verbeteren. Dat is gelukt, de financiën zijn op orde en de toekomst ziet er positief uit. Sterker nog, Harlingen ligt gunstig ten opzichte van Scandinavië, de Baltische Staten en Engeland en heeft daarom veel potentie. Toch zijn er zorgen bij wethouder Schoute.
„Mijn overtuiging is dat we binnen de huidige constructie kwetsbaar zijn. Daarmee bedoel ik dat het de vraag is of we alle ambities die we hebben waar kunnen maken. Misschien moeten we wel toewerken naar een Fries Havenbedrijf, waarbij we veel meer gaan samenwerken met alle havens in Friesland en andere stakeholders. We hebben elkaar nodig en kunnen elkaar alleen maar versterken. Maar, dat moet de politiek ook willen.”
Paul Pot is het daar mee eens. „Het gaat om de toekomstbestendigheid van de haven van Harlingen, als belangrijke schakel voor Friesland en het achterland. En het gaat ook om de toekomst van de zeven binnenhavens, die een wezenlijke rol spelen binnen het vervoer over water. We staan aan de vooravond van grote veranderingen. Door de krachten te bundelen kunnen we een belangrijke rol spelen in de overgang naar een circulaire economie en daarin past nadrukkelijk de modal shift van vervoer over de weg naar vervoer over water.”
Er wordt waar mogelijk al samengewerkt, maar voordat een Fries Havenbedrijf operationeel wordt, zijn we jaren verder. „Het zou een voorstelbaar eindscenario kunnen zijn”, geeft Schoute aan. „We moeten in elk geval het gesprek aangaan, ook met de provincie en met andere gemeenten. Want, alleen blijven opereren, maakt de positie van Harlingen en ook van de andere havens niet krachtiger.”
Waddenzee
Pot en Schoute noemen de Waddenzee, het Unesco Werelderfgoed voor de deur, wat allerlei gevolgen heeft. Schoute:„ Wij willen waar mogelijk rekening houden met de Waddenzee, dat spreekt voor zich. Maar, er ligt nu een stapeling aan juridische procedures en MER rapportages. Er wordt gewerkt aan een beleidskader natuur, maar ik vind dat we tegelijk ook een sociaal economische analyse moeten maken. Dus ja, we staan voor verbetering van de natuur, maar hier leven, werken en wonen ook mensen, in een gebied dat in economisch opzicht niet sterk is.”
„Als er onduidelijkheid is, gaan bedrijven niet investeren”, gaat Pot verder. „Men wil wel, maar dan moet er zekerheid zijn dat men in de toekomst ook vooruit kan. Ook daarin is gezamenlijk optrekken van belang.”
Garnalenhaven/Visserij
Kortom, voldoende uitdagingen voor de zeehaven die floreert en groeit. Zo is Harlingen bijvoorbeeld uitgegroeid tot de grootste garnalenhaven van Nederland en de thuishaven van de Noordzeevissers van Urk. De garnalen die worden aangevoerd, gaan niet alleen naar binnenlandse verwerkers, maar ook naar België en Duitsland. Door haar ligging en moderne haveninfrastructuur heeft Harlingen een sterke positie in de visserijsector verworven en weten te behouden.
Profiteren
Op de vraag waar de haven van Harlingen over 5 jaar staat, antwoordt Pot:„ Dan staan we er goed voor en hebben meerdere nieuwe bedrijven zich hier gevestigd. De werkgelegenheid neemt dan ook toe. Maar, investeren we niet in de haven, dan gaat de belangrijke functie die Harlingen nu vervult voor Friesland en het achterland langzamerhand achteruit. Er zit veel potentie in de haven en als we het goed aanpakken, dan kan iedereen daarvan profiteren.”
Schoute hoopt dat over 5 jaar het Fries Havennetwerk sterk ontwikkeld is en dat er op termijn een Fries Havenbedrijf wordt opgericht. „Het is noodzakelijk om de handen ineen te slaan, om een goede toekomst voor de haveneconomie en het vervoer over water te kunnen blijven garanderen en te stimuleren.”
De provincie Fryslân komt uiterlijk eind volgend jaar met een Havenvisie, waarin ook de situatie van de haven van Harlingen aan de orde komt. Daarin zal een scenario worden geschetst hoe het verder moet met de havens in Friesland.
www.portofharlingen.nl
www.harlingen.nl